UTICAJ POREKLA I KRUPNOĆE SADNOG MATERIJALA KROMPIRA NA MORFOLOŠKE OSOBINE SEMENSKE KRTOLE

  • Dobrivoj Poštić Institute for plant protection and environment, Belgrade
  • Ratibor Štrbanović Institute for Plant Protection and Environment, Teodora Drajzera 9, Belgrade, Serbia
  • Zoran Broćić Faculty of Agriculture, University of Belgrade, Nemanjina 6, Belgrade, Serbia
  • Tatjana Popović
  • Sanja Marković Institute for multidisciplinary reserach, University of Belgrade, Kneza Višeslava 1
  • Aleksandra Jelušić Institute for multidisciplinary reserach, University of Belgrade, Kneza Višeslava 1
  • Rade Stanisavljević Institute for Plant Protection and Environment, Teodora Drajzera 9, Belgrade, Serbia
DOI: https://doi.org/10.5937/jpea25-30772
Ključne reči: krtola krompira, sadni materijal, klica

Sažetak


Cilj istraživanja bio je da se utvrdi uticaj porekla i krupnoće sadnog materijala krompira na morfološke osobine semenske krtole. Objekat ispitivanja bile su tri sorte krompira: dve srednje rane (Aladin i Njutn) i srednje kasna (Dezire). Sadni materijala dobijen je paralelnom proizvodnjom semenskog krompira sproveden je tokom 2016. godine u dva lokaliteta različite nadmorske visine: Guča 350 m i Sjenica-Pešter 1300 m. Ogled je izveden 2017. godine u fitotronu kao trofaktorijalni ogled u 4 ponavljanja. Uzoraci od po 40 krtola tri semenske frakcije (40 ± 5g), (60 ± 5g) i (80 ± 5g) sve tri sorte sa oba lokaliteta naklijavane su standardnom evropskom metodom. Poreklo i krupnoća sadnog materijal su vrlo značajno (р<0,01) uticali na ispoljavanje svih ispitivanih morfoloških osobina semenske krtole krompira. Značajan uticaj (р<0,01) genotipa (faktor G) na ispoljavanje značajnih razlika zabeležen je kod broja klica i dužini klice po krtoli. Vrednosti ispitivanih morfoloških osobina krtole rastu sa porastom krupnoće sadnog materijala. Semenske krtole poreklom sa (350 m a.s.l.) formirale su veoma značajno veći (р<0,01) broj klica po krtoli 0,59 ili 7,33%, više u poređenju sa krtolama poreklom  sa 1300 m nv. Veći broj klica po krtoli preklom sa niže nadmorske visine ima za rezultat formiranje većeg broja stabala po biljci krompira, тј. odgovara proizvodnji većeg broja krtola srednje veličine (semenska proizvodnja). Veći prečnik klica i veća dužina klice po krtoli poreklom sa viših nadmorskih visina, formira će manji broj stabala po biljci treba koristiti u kraćoj sezonskoj proizvodnji (mladi krompir) ili merkantilnoj proizvodnji (manji broj krupnih krtola).

Biografija autora

Ratibor Štrbanović, Institute for Plant Protection and Environment, Teodora Drajzera 9, Belgrade, Serbia

Laboratorija za ispitivanje kvaliteta semena i sadnog materijala

Reference

Khan, I.A., Deadman, M.L., Al-Nabhani, H.S., Al-Habsi, K.A. (2004). Interactions between Temperature and yield components in exotic potato cultivars grown in Oman. Plant Breeding Abstracts, Vol. 74, (6) 1011.
Momirović, N., Broćić, Z., Stanisavljević, R., Štrbanović, R., Gvozden, G., Stanojković-Sebić, A., Poštić, D. (2016). Variability of Dutch potato varieties under various agro ecological conditions in Serbia, Genetika, Vol.48, No.1, 109-124.
Pavlista, A.D. (2004). Physiological aging seed tubers. Potato eyes, University of Nebraska. NPE 16(1): 1-3.
Pereira, A.B., Villa Nova, N.A., Ramos, V.J. (2008). Potato potential yield based on climatic elements and characteristics. Bragantia, 67: 327-334.
Poštić, D., Momirović, N., Dolijanović, Ž., Broćić, Z., Jošić, Dragana., Popović, Tatjana, Starović, Mira, (2012). Effect of Potato Tubers Origin and Weight on the Yield of Potato Variety Desiree in Western Serbia. Field and Vegetable Crops, Vol. 49, 3, 236-242.
Poštić, D. (2013). Influence of the origin of planting material and seed tuber size on morphological and productive characteristics of potato. Faculty of agriculture, Univesrsity of Belgrade, 1-167.
Poštić D., Momirović N., Jovović Z., Đukanović L., Štrbanović R., Stanisavljević R., Knežević J., (2014): Effect of Seed Tuber Size and Pretreatment on the Total Yield Potato. Journal on Processing and Energy in Agriculture, 18(5), 214-216.
Poštić D., Momirović N., Broćić Z., Stanisavljević R., Štrbanović R., Đokić D., Jovović Z. (2016): Effects of the Origin of Potato Planting Material on Morfological Characteristics of Seed Tubers. Journal on Processing and Energy in Agriculture, vol. 20, 3, p. 125-127.
Struik, P.C. (2007). Physiological Age of Seed Tubers. Potato Research, 50: 375-377.
Objavljeno
2021/04/27
Broj časopisa
Vol. 25 Br. 1 (2021): Journal on Processing and Energy in Agriculture
Rubrika
Članci