Efekti redukcije telesne mase na metabolički sindrom u izrazito gojaznih muškaraca bez šećerne bolesti
Sažetak
Uvod: Gojaznost predstavlja hronično metaboličko oboljenje, koje se odlikuje povećanim nakupljanjem masti u masnom tkivu, u meri u kojoj oštećuje zdravlje i dovodi do razvoja brojnih komplikacija. Sve veća zastupljenost gojaznosti uslovila je veliki porast incidence metaboličkog sindroma. Metabolički sindrom obuhvata skup povezanih faktora rizika za kardiovaskularne bolesti i dijabetes melitus tipa 2. Osnovu terapijskih modaliteta gojaznosti čine dijeta, fizička aktivnost i promena stila života.
Cilj rada: Ispitivanje uticaja redukcije telesne težine, higijensko-dijetetskim režimom, u uzorku izrazito gojaznih muškaraca bez šećerne bolesti, na komponenete metaboličkog sindroma i metabolički sindrom kao celinu.
Materijal i metode: U prospektivnu studiju bila su uključena 38 izrazito gojazna muškarca (prosečne starosti 41.68 ± 11.93 godina, prosečne težine 142.08 ± 20.11kg, prosečnog BMI 45.90 ± 5.65 kg/m2 ) kojima su mereni antropometrijski parametri i uzimani uzorci krvi za biohemijske analize pre i nakon redukcije telesne težine higijensko-dijetetskim režimom, koji se sastojao od primene veoma nisko kalorijske dijete (VLCD) i nisko kalorijske dijete (LCD) uz fizičku aktivnost. Povezanost varijabli je ispitana uz pomoć Studentovog t-testa i Wilcoxon-ovog testa sume rangova
Rezultati: Primenjeni higijensko-dijetetski režim doveo je do visoko statistički značajnog smanjenja vrednosti obima struka, sistolnog i dijastolnog krvnog pritiska i vrednosti triglicerida (p<0.001), kao i statistički značajnog povećanja vrednosti HDL-a i sniženja vrednosti glikemije našte (p<0.05). Pre dijete, 63% izrazito gojaznih ispitanika je imalo dijagnozu metaboličkog sindroma, a nakon redukcije telesne težine konvencionalnim putem, zastupljenost metaboličkog sindroma je snižena na 18% ( p<0.001).
Zaključak: Redukcija telesne težine izrazito gojaznih muškaraca bez šećerne bolesti, nakon sprovedenog higijensko-dijetetskog režima (VLCD i LCD sa povećanom svakodnevnom fizičkom aktivnošću) dovodi do smanjenja zastupljenosti svih parametara metaboličkog sindroma i metaboličkog sindroma kao celine.
Ključne reči: metabolički sindrom, telesna težina, dijetetski režim
Reference
Rang HP, Dale MM, Ritter JM, Moore PK. Farmakologija. Beograd: Data status; 2005.
WHO: Obesity:Preventing and managing the global epidemic. Report of WHO consultation. WHO Technical Report Series 894, Geneva 2000, 5-15.
Fauci AS, Kasper DL, Longo DL, Braunwald E, Hauser SL, Jameson JL, et al. Harrison's principles of internal medicine 17th edition. New York: Mc Graw Hill Medical; 2008.
Blaha MJ, Tota-Maharaj R. Metabolic Syndrome : From Risk Factors to Management, 1st ed. Torino : SEED [Schlumberger Excellence in Educational Development] 2012.
Reaven GM. Banting lecture 1988. Role of insulin resistance in human disease. Diabetes. 1988;37(12):1595
Alberti KG, Eckel RH, Grundy SM, Zimmet PZ, Cleeman JI, Donato KA, et al; International Diabetes Federation Task Force on Harmonizing the metabolic syndrome: a joint interim statement of the International Diabetes Federation Task Force on Epidemiology and Prevention; National Heart, Lung, and Blood Institute; American Heart Association; World Heart Federation; International Atherosclerosis Society; and International Association for the Study of Obesity. Circulation. 2009;120(16):1640-5.
Rippe JM. Encyclopedia of Lifestyle Medicine and Health. Thousand Oaks, Calif : SAGE Publications, Inc. 2012
Matarese LE, Pories WJ. Adult weight loss diets: metabolic effects and outcomes. Nutr Clin Pract. 2014;29(6):759-67.
Tsai AG, Wadden TA. The evolution of very low calorie diets: an update and meta-analysis. Obesity (SilverSpring). 2006;14(8):1283-93.
Purnell JQ. Obesity: Calories or content: what is the best weight-loss diet? Nar Rev Endocrinol. 2009;5(8):419-20.
Anderson JW, Grant L, Gotthelf L, Stifler LT. Weight loss and long-term follow-up of severely obese individuals treated with an intense behavioral program. Int J Obes (Lond). 2007;31(3):488-93.
Neter JE, Stam BE, Kok FJ, Grobbee DE, Geleijnse JM. Influence of weight reduction on blood pressure: a meta-analysis of randomized controlled trials. Hypertension. 2003;42(5):878-84.
Wilson PW, Anderson KM, Harris T, Kannel WB, Castelli WP. Determinants of change in total cholesterol and HDL-C with age: the Framingham Study. J Gerontol. 1994;49(6):M252-7.
Dattilo AM, Kris-Etherton PM. Effects of weight reduction on blood lipids and lipoproteins: a meta-analysis. Am J Clin Nutr. 1992;56(2):320-8.
Gotto AM Jr. High-density lipoprotein cholesterol and triglycerides as therapeutic targets for preventing and treating coronary artery disease. Am Heart J. 2002;144(6 Suppl):S33-42.
Tan CE, Ma S, Wai D, Chew SK, Tai ES. Can we apply the National Cholesterol Education Program Adult Treatment Panel definition of the metabolic syndrome to Asians? Diabetes Care 2004;27:1182-6
Bo S, Ciccone G, Baldi C, Benini L, Dusio F, Forastiere G, et al. Effectiveness of a lifestyle intervention on metabolic syndrome. A randomized controlled trial. J Gen Intern Med. 2007;22(12):1695-703