Korelacija FLI indeksa masne jetre sa indeksima insulinske rezistencije kod pacijenata sa metaboličkim sindromom
Sažetak
KORELACIJA FLI INDEKSA MASNE JETRE SA INDEKSIMA INSULINSKE REZISTENCIJE KOD PACIJENATA SA METABOLIČKIM SINDROMOM
Autori: Marija Mitrović, Vojko Mišević
e-mail: mitrovicmarija505@gmail.com ; misevic.vojko@gmail.com
Mentor: kl. asist. dr Ljiljana Popović, Klinika za endokrinologiju, dijabetes i bolesti metabolizma, Univerzitetski klinički centar Srbije
e.mail: liliana.popovich@gmail.com
Uvod: Metabolički sindrom uključuje insulinsku rezistenciju, visceralnu gojaznost, hipertenziju i dislipidemiju, koje udruženo dovode do povećanog rizika od ubrzane ateroskleroze, kardiovaskularnih bolesti i dijabetesa. Insulinska rezistencija se smatra patofiziološkim mehanizmom u osnovi metaboličkog sindroma, a manifestuje se poremećenim metabolizmom glukoze, hiperinsulinemijom i lipidnim disbalansom. Nealkoholnu masnu bolest jetre karakteriše mikrovezikularna steatoza, a koja nije posledica upotrebe lekova, alkohola ili naslednih bolesti i predstavlja hepatičku manifestaciju metaboličkog sindroma.
Cilj rada: Imajući u vidu da je insulinska rezistencija patofiziološki povezana sa metaboličkim bolestima jetre, cilj rada bio je da ispita korelacijuFLI indeksa (Fatty liver index) sa indeksima insulinske rezistencije HOMA-IR (Homeostasis Model Assesment of Insulin Resistance), Tyg (The Triglyceride-Glucose Index), QUICKY (The quantitative insulin-sensitivity check index) u kompletnom uzorku, ali i na nivou grupa pacijenata sa prekomernom telesnom težinom i gojaznih sa karakteristikama metaboličkog sindroma.
Materijal i metode: Studija je uključila 70 pacijentata koji su ispunjavali kriterijume dijagnoze metaboličkog sindroma, Klinike za endokrinologiju KCS, slučajnim izborom medicinske dokumentacije iz Kabineta za lipidne poremećaje i lipoferezu. Pacijenti su bili podeljeni u dve grupe, tj. grupu A, pacijenti sa prekomernom telesnom težinom (ITM 25-29,9 kg/m2), i grupu B, gojazni pacijenti (ITM>30 kg/m2). Vrednosti indeksa insulinske rezistencije poredili smo između grupa, potom statističkom analizom korelirali sa FLI indeksom unutar grupa i na nivou kompletnog uzorka.
Rezultati: Statističkom analizom utvrđena je korelacija između FLI indeksa masne jetre i indeksa insulinske rezistencije HOMA-IR i Tyg (p=0,03; p<0,001) na nivou kompletnog uzorka. Dokazana je statistički značajna razlika u vrednostima FLI indeksa između ispitivanih grupa (p=0,001).
Zaključak: Pozitivna korelacija između FLI indeksa sa indeksima HOMA i Tyg govori u prilog uzajamne povezanosti insulinske rezistencije i masne jetre kod pacijenata sa metaboličkim sindromom. Insulinska rezistencija u okviru metaboličkog sindroma može biti prediktor i za nastanak nealkoholne masne bolesti jetre, steatoze, steatohepatitisa, hepatocelularnog karcinoma, ali i kardiovaskularnih bolesti.
Ključne reči: metabolički sindrom; insulinska rezistencija; FLI indeks
Reference
1. Roberts CK, Hevener AL, Barnard RJ. Metabolic syndrome and insulin resistance: underlying causes and modification by exercise training. Compr Physiol. 2013; 3(1):1-58.
2. Huang PL. A comprehensive definition for metabolic syndrome. Dis Model Mech. 2009; 2(5-6):231-7.
3. Mendizabal Y, Llorens S, Nava E. Hypertension in metabolic syndrome: vascular pathophysiology. Int J Hypertens. 2013; 2013:230868.
4. Ighbariya A, Weiss R. Insulin Resistance, Prediabetes, Metabolic Syndrome: What Should Every Pediatrician Know?. J Clin Res Pediatr Endocrinol. 2017; 9:49-57.
5. Gutch M, Kumar S, Razi SM, Gupta KK, Gupta A. Assessment of insulin sensitivity/resistance. Indian J Endocrinol Metab. 2015; 19(1):160-164.
6. Gayoso-Diz P, Otero-González A, Rodriguez-Alvarez MX, Gude F, García F, De Francisco A, et al. Insulin resistance (HOMA-IR) cut-off values and the metabolic syndrome in a general adult population: effect of gender and age: EPIRCE cross-sectional study. BMC Endocr Disord. 2013; 13:47.
7. Salazar J, Bermudez V, Calvo M, Olivar LC, Luzardo E, Navarro C et al. Optimal cut off for the evaluation of insulin resistance through triglyceride-glucose index: A cross-sectional study in a Venezuelan population. F1000Res. 2017; 6:1337.
8. Chen H, Sullivan G, Yue LQ, Katz A, Quon MJ. QUICKI is a useful index of insulin sensitivity in subjects with hypertension. Am J Physiol Endocrinol Metab. 2003; 284(4):E804-12.
9. Motamed N, Sohrabi M, Ajdarkosh H, Hemmasi G, Maadi M, Sayeedian FS et al. Fatty liver index vs waist circumference for predicting non-alcoholic fatty liver disease. World J Gastroenterol. 2016; 22(10):3023-30.
10. Kahl S, Straßburger K, Nowotny B, Livingstone R, Klüppelholz B, Keßel K et al. Comparison of liver fat indices for the diagnosis of hepatic steatosis and insulin resistance. PLoS One. 2014; 9(4):e94059.
11. Fedchuk L, Nascimbeni F, Pais R, Charlotte F, Housset C, Ratziu V et al. Performance and limitations of steatosis biomarkers in patients with nonalcoholic fatty liver disease. Aliment Pharmacol Ther. 2014; 40(10):1209-22
12. Martinez KE, Tucker LA, Bailey BW, LeCheminant JD. Expanded Normal Weight Obesity and Insulin Resistance in US Adults of the National Health and Nutrition Examination Survey. J Diabetes Res. 2017; 2017:9502643.
13. Watt MJ, Miotto PM, De Nardo W, Montgomery MK. The Liver as an Endocrine Organ- Linking NAFLD and Insulin Resistance. Endocr Rev. 2019; 40(5):1367-1393.
14. Marchesini G, Brizi M, Morselli-Labate AM, Bianchi G, Bugianesi E, McCullough AJ, Forlani G, Melchionda N. Association of nonalcoholic fatty liver disease with insulin resistance. Am J Med. 1999; 107(5):450-5.
15. McCullough A, Previs SF, Dasarathy J, Lee K, Osme A, Kim C et al. HDL flux is higher in patients with nonalcoholic fatty liver disease. Am J Physiol Endocrinol Metab. 2019; 317(5):E852-E862.