Odnos aspartat aminotransferaze i trombocita kao prognostički faktor kod pacijenata sa dekompenzovanom cirozom jetre

Marija Dukić; Jovana Bogdanović; Tijana Gmizić; Marija Branković

doi:10.5937/mp76-55979

Marija Dukić Kliničko-bolnički centar „Bežanijska kosa“, Odeljenje gastroenterologije i hepatologije, Beograd, Srbija
Jovana Bogdanović Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, Srbija
Tijana Gmizić Kliničko-bolnički centar „Bežanijska kosa“, Odeljenje gastroenterologije i hepatologije, Beograd, Srbija
Marija Branković Kliničko-bolnički centar „Bežanijska kosa“, Odeljenje gastroenterologije i hepatologije, Beograd, Srbija; Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, Srbija

DOI: https://doi.org/10.5937/mp76-55979

Ključne reči: dekompenzovana ciroza jetre, APRI skor, AST, trombociti, etilizam

Sažetak

Uvod: Dekompenzovana ciroza jetre je simptomatski, terminalni stadijum ciroze jetre, koja nastaje zamenom zdravog parenhima jetre fibroznim tkivom usled dugotrajne inflamacije. Do sada je ispitivana uloga više različitih faktora za prelazak stabilnog u dekompenzovani oblik ciroze jetre, a posebno se izvdojio odnos aspartat aminotranferaze i trombocita (APRI skor) kao prognostički faktor.

Cilj rada: Naše istraživanje za cilj ima da utvrdi postojanje povezanosti između odnosa AST i trombocita i prognoze pacijenata sa dekompenzovanom cirozom jetre.

Materijal i metode: Sprovedeno je retrospektivno istraživanje na odeljenju gastroenterologije KBC “Bežanijska kosa“ u periodu od juna 2022. godine do jula 2023. godine. U istraživanje je uključeno 67 pacijenata, o kojima su podaci prikupljeni iz istorija bolesti. Svim pacijentima su na prijemu rađene kompletne biohemijske analize, uključujući hepatogram i kompletnu krvnu sliku sa leukocitarnom formulom. Tokom hospitalizacije, urađeni su i ultrazvuk abdomena i ezofagogastroduodenoskopija. Za svakog pacijenta prema dostupnim rezultatima analiza, izračunat je APRI skor. Svi podaci su obrađeni u SPSS statističkom programu i prikazani grafički.

Rezultati: Na osnovu dobijenih rezultata logističke regresije možemo zaključiti da nema dovoljno dokaza da bi se APRI skor smatrao značajnim prediktorom smrtnog ishoda kod pacijenata u ovom uzorku podataka (p>0,05).

Zaključak: APRI skor može značajno koristiti u svakodnevnoj kliničkoj praksi u kontroli i terapiji hroničnih bolesti jetre, kao lako dostupna i jednostavna metoda. Potrebno je dodatno istražiti i ponoviti istraživanje na značajno većem uzorku podataka.

Ključne reči: dekompenzovana ciroza jetre, APRI skor, AST, trombociti, etilizam

Reference

1. Ginès P, Krag A, Abraldes JG, Solà E, Fabrellas N, Kamath PS. Liver cirrhosis. Lancet. 2021; 398(10308):1359-1376.
2. Parola M, Pinzani M. Liver fibrosis: Pathophysiology, pathogenetic targets and clinical issues. Mol Aspects Med. 2019; 65:37-55.
3. European Association for the Study of the Liver. EASL clinical practice guidelines for the management of patients with decompensated cirrhosis. J Hepatol 2018; 69(2):406–60.
4. Engelmann C, Clària J, Szabo G, Bosch J, Bernardi M. Pathophysiology of decompensated cirrhosis: Portal hypertension, circulatory dysfunction, inflammation, metabolism and mitochondrial dysfunction. J Hepatol. 202; 75 Suppl 1(Suppl 1):S49S66.
5. Mansour D, McPherson S. Management of decompensated cirrhosis. Clin Med (Lond).
2018; 18(Suppl 2):s60-s65.
6. Wai CT, Greenson JK, Fontana RJ, Kalbfleisch JD, Marrero JA, Conjeevaram HS, et al. A simple noninvasive index can predict both significant fibrosis and cirrhosis in patients with chronic hepatitis C. Hepatology. 2003; 38(2), 518–526.
7. Oikonomou T, Chrysavgis L, Kiapidou S, Adamantou M, Parastatidou D, Papatheodoridis GV, et al. Aspartate aminotransferase-to-platelet ratio index can predict the outcome in patients with stable decompensated cirrhosis. Ann Gastroenterol. 2023; 36(4):442448.
8. Lin ZH, Xin YN, Dong QJ, Wang Q, Jiang XJ, Zhan SH, et al. Performance of the aspartate aminotransferase-to-platelet ratio index for the staging of hepatitis C-related fibrosis: an updated meta-analysis. Hepatology. 2011;53(3):726-36.
9. Chou R, Wasson N. Blood tests to diagnose fibrosis or cirrhosis in patients with chronic hepatitis C virus infection: a systematic review. Ann Intern Med. 2013; 158:807-20.
10. Mao W, Sun Q, Fan J, Lin S, Ye B. AST to Platelet Ratio Index Predicts Mortality in Hospitalized Patients With Hepatitis B-Related Decompensated Cirrhosis. Medicine (Baltimore). 2016; 95(9):e2946
11. Witters P, Freson K, Verslype C, Peerlinck K, Hoylaerts M, Nevens F, et al. Review article: blood platelet number and function in chronic liver disease and cirrhosis. Aliment Pharmacol Ther. 2008; 27(11):1017-29.
12. Reichling JJ, Kaplan MM. Clinical use of serum enzymes in liver disease. Dig Dis Sci.
1988; 33(12):1601-14.
13. Sookoian S, Pirola CJ. Liver enzymes, metabolomics and genome-wide association studies: from systems biology to the personalized medicine. World J Gastroenterol. 2015; 21(3):711-25.
14. Jepsen P, Younossi ZM. The global burden of cirrhosis: A review of disability-adjusted life-years lost and unmet needs. J Hepatol. 2021;75 Suppl 1:S3-S13