Komparativna analiza časopisa Opšta medicina i regionalnih naučnih publikacija: Bibliometrijski pokazatelji, publikacioni trendovi i faktori uticaja (1995–2024)

Ana Miljković; Milena  Kostić; Suzana  Stanković; Mirjana  Lapčević; Darinka  Punoševac; Dragana  Trifunović Balanović; Matilda  Vojnović

doi:10.5937/opmed31-58535

Ana R. Miljković Katedra za opštu Medicine i gerijatriju, Medicinski Fakultet Novi Sad Univerzitet u Novim sadu, Dom Zdravlja Novi Sad https://orcid.org/0000-0001-6540-5349
Milena Lj. Kostić Dom zdravlja ”Dr Đorđe Kovačević” Lazarevac, Beograd, Srbija https://orcid.org/0000-0002-4684-284X
Suzana Stanković Dom zdravlja Pirot, Srbija
Mrijana R. Lapčević Udruženje obolelih od reumatskih bolesti Srbije, Srbija
Darinka Punoševac Dom zdravlja Kruševac, Srbija, https://orcid.org/0000-0002-3581-6128
Dragana M. Trifunović Balanović Dom zdravlja Voždovac, Srbija
Matilda Vojnović Katedra za opštu Medicine i gerijatriju, Medicinski fakultet Novi Sad, Univezitet u Novom Sadu https://orcid.org/0000-0003-4544-4193

DOI: https://doi.org/10.5937/opmed31-58535

Ključne reči: časopis, opšta medicina, primarna zdravstvena zaštita

Sažetak

Uvod. Časopis Opšta medicina, osnovan 1995. Godine kao zvanično glasilo Sekcije opšte medicine Srpskog lekarskog društva, posvećen je temama iz primarne zdravstvene zaštite (PZZ), kliničke prakse i preventivne medicine.

Cilj. Cilj ovog rada bio je da se, nakon analize structure i tematskih oblasti časopisa Opšta medicina, izvrši poređenje sa vodećim akademskim časopisima iz oblasti opšte/porodične medicine u zapadnoj i istočnoj Evropi i na Balkanu.

Metode. Primenjena je komparativna bibliometrijska analiza za upoređivanje bibliometrijskih pokazatelja, publikacionih trendova i faktora uticaja časopisa Opšta medicina sa časopisima British Journal of General Practice (BJGP), Family Medicine & Primary Care Review i Croatian Medical Journal (CMJ).

Rezultati. U strukturi radova časopisa Opšta medicina dominiraju originalni naučni članci (30%), pregledni radovi (25%), prikazi slučajeva (15%), dok edukativni članci, saopštenja, polemike i istorijski radovi učestvuju sa po 10%. Glavne tematske oblasti uključuju PZZ, kliničku medicinu, epidemiologiju, preventivnu medicinu i zdravstvenu politiku. Većina autora je iz Srbije sa malim udelom stranih autora (1,5%). Časopis nema zvanični Journal Citation Report (JCR) faktor uticaja, dok poređeni časopisi imaju JCR faktore 5,3 (BJGP), 0,5 (Family Medicine & PCR) i 1,3 (CMJ). Godišnji broj objavljenih radova je 15–20, što je niže u poređenju sa pomenutim časopisima.

Zaključak. Časopis Opšta medicina je pokazala kontinuirani razvoj, prateći savremene izazove u medicini, posebno u PZZ. Njegova raznolikost sadržaja i edukativni karakter čine ga značajnim izvorom za stručnjake u zdravstvenom sistemu.

Reference

Časopis Opšta medicina [Internet]. Dostupno na: http://www.casopisopstamedicina.org/ [pristupljeno 5. mart 2025].

SCIndeks – Srpski citatni indeks [Internet]. Dostupno na: https://scindeks.ceon.rs/Default.aspx [pristupljeno 5. mart 2025].

Directory of Open Access Journals (DOAJ) [Internet]. Dostupno na: https://doaj.org/ [pristupljeno 5. mart 2025].

Björk BC, Solomon D. Open access versus subscription journals: A comparison of scientific impact. BMC Med 2012;10:73.

Tennant JP, Waldner F, Jacques DC, Masuzzo P, Collister LB, Hartgerink CHJ. The academic, economic and societal impacts of Open Access: An evidence-based review. F1000Research 2016;5:632.

National Center for Biotechnology Information (NCBI) [Internet]. Dostupno na: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/ [pristupljeno 5. mart 2025].

Archambault É, Campbell D, Gingras Y, Larivière V. Comparing bibliometric statistics obtained from the Web of Science and Scopus. J Am Soc Inf Sci Technol 2009;60(7):1320–26.

Moed HF. The impact-factors debate: The ISI’s uses and limits. Nature 2002;415(6873):731–2.

Mingers J, Leydesdorff L. A review of theory and practice in scientometrics. Eur J Oper Res 2015;246(1):1–19.

Schubert A, Braun T. Cross-field normalization of scientometric indicators. Scientometrics 1996;36(3):311–24.

van Eck NJ, Waltman L. Software survey: VOSviewer, a computer program for bibliometric mapping. Scientometrics 2010;84(2):523–38.

Piwowar H, Priem J, Larivière V, Alperin JP, Matthias L, Norlander B, et al. The state of OA: A large-scale analysis of the prevalence and impact of Open Access articles. PeerJ 2018;6:e4375.

Björk BC. The open access movement at a crossroad: Are the big publishers and academic social media taking over? Learn Publ 2016;29(2):131.

Dorta-González P, Dorta-González MI. Citation differences across research funding and access modalities. Journal of Informetrics. 2023;17(4):101392. DOI: 10.1016/j.joi.2023.101392

Huang C-K, Neylon C, Montgomery L, Hosking R, Diprose J, Handcock R, Wilson K. “Open access research outputs receive more diverse citations.” Scientometrics. 2024;129:825-845. doi: 10.1007/s11192-023-04894-0

Termedia Publishing House [Internet]. Dostupno na: https://www.termedia.pl/ [pristupljeno 5. mart 2025].

International Society for Applied Biological Sciences (ISABS) [Internet]. Dostupno na: https://www.isabs.hr/ [pristupljeno 5. mart 2025].

PubMed Central (PMC) [Internet]. Dostupno na: https://www.pmc.ncbi.nlm.nih.gov/ [pristupljeno 5. mart 2025].

SCImago Journal & Country Rank [Internet]. Dostupno na: https://www.scimagojr.com/ [pristupljeno 5. mart 2025].

Wattanapisit A, Sirirak K, Wattanapisit S, Jenn Ng C, Hai Teo C, Wiwatkunupakarn N, et al. Advocating Submission of Case Reports in Family Medicine: An Analysis of Case Report Submissions in Journals Related to Family Medicine. J Prim Care Community Health 2025;16:21501319251320171.

Bowman MA, Lucan SC, Rosenthal TC, Mainous AG 3rd, James PA. Family Medicine Research in the United States From the late 1960s Into the Future. Fam Med 2017;49(4):289–95.

Weng TL, Chu FY, Cheng BR, Chen TJ. The element of family medicine in the mega journal of the family medicine specialty: A bibliometric analysis of the journal, Chinese General Practice. Medicine (Baltimore) 2021;100(10):e24891.

Wiwatkunupakarn N, Moonkayaow S, Morse A, Buawangpong N, Pliannuom S, Tint SS, et al. Bibliometric analysis of scholarly publications related to family medicine in Thailand. Heliyon 2024;10(21):e40090.

Evans Philip R. Communication Section: ESGP/FM: WONCA Region Europe-European Society of General Practice/Family Medicine. The European Journal of General Practice 1999;5(3):124–124.

Konstantinović D, Lapčević M. Two decades of the journal of Serbian medical association 'General practice': Analysis of the journal content in the first decade of publishing. Opšta medicina 2014;20(3-4):98–104.

Wondimagegn D, Whitehead CR, Cartmill C, Rodrigues E, Correia A, Salessi Lins T, et al. Faster, higher, stronger - together? A bibliometric analysis of author distribution in top medical education journals. BMJ Glob Health 2023;8(6):e011656.

Moed HF, de Moya-Anegón F, Guerrero-Bote V, López-Illescas C. Are nationally oriented journals indexed in Scopus becoming more international? The effect of publication language and access modality. Journal of Informetrics.2020;14(2):101011.

DOI: HYPERLINK “https://doi. org/10.1016/j.joi.2020.101011”10.1016/j. joi.2020.101011

Moed HF. Citation analysis in research evaluation. Dordrecht: Springer Netherlands; 2005.

Mitričević SM. Istraživanje faktora koji određuju pružanje preventivnih usluga u primarnoj zdravstvenoj zaštiti [disertacija]. Beograd: Univerzitet u Beogradu; 2021.