Pravična restitucija kriminalnog profita i položaj oštećenog u postupku oduzimanja imovine kriminalnog poreklа
Sažetak
Formiranje inovativnog i komleksnog krivičnopravnog mehanizma za oduzimanje imovine koja je stečena kriminalom sprovedeno je snažno, a novodoneti zakonski propisi i institucionalna podrška radi olakšane primene posebne mere to i potvrđuju. Unete promene, a naročito jer su u mnogim aspektima odstupale od uobičajenih pravila krivičnog prava, izazvale su mnogobrojne dileme i stvorile niz pitanja na koja nisu dati odgovori. Jedno od njih, jeste pitanje viktimizacije i isticanja imovinskopravnog zahteva u posebnom postupku. Cilj rada jeste da ukaže na pravni položaj oštećenog lica u posebnom postupku i da ispita i ponudi rešenja za realizaciju obeštećenja oštećenog lica. Istažuju se mogućnosti kojima bi se princip imovinske ravnoteže i obeštećenja oštećenih približio idealu pravične restitucije, i istražuju se pravci mogućeg rešavanja problema identifikacije oštećenih lica u posebnom postupku. Dalje, pružaju se argumenti kojima se opravdava sekundarna uloga oštećenih lica u posebnom postupku i daju predlozi de lege ferenda koji bi učinili da delimična imovinska satisfakcija ne narušava osnovni cilj primene posebne mere, nego da ga dopunjuje.
Reference
Nikolić-Stefanović, V., Žrtve kriminaliteta međunarodni kontekst i situacija u Srbiji, 2011. str. 19, 75.
Grubač, M., Krivično procesno pravo, Pravni fakultet Univerziteta Union u Beogradu, Beograd, 2008, str. 194.
Mrvić-Petrović, N., „Pravo oštećenog krivičnim delom na naknadu štete u Velikoj Britaniji i SAD”, Pravo- teorija i praksa, Broj 9-10/2000, str. 52.
Ilić, G., Nikolić B, Majić M, Melilo Đ, Komentar Zakona o oduzimanju imovine proistekle iz krivičnog dela sa pregledom relevantnih međunarodnih dokumenata, uporednopravnih rešenja i prakse ESLJP, OEBS Misija u Srbiji, Beograd, 2009, str. 148.
Šikman, M., „Organizovani kriminalitet kao predmet naučnog istraživanja”, Defendologija: teorijsko stručni časopis za pitanja zaštite, bezbjednosti, odbrane, obrazovanja, obuke i osposobljavanja, God. 15, br. 31, 2012, str. 9.
Tomić, Z., „Kriteriji i problematika kod utvrđivanja vrednosti imovinske koristi pribavljene krivičnim djelom”, Godišnjak Pravnog fakulteta u Sarajevu, Sarajevo, 1982, str. 146.
Grubač, M. „Pribavljanje dokaza za dela organizovanog kriminala i ustavna prava i slobode građana”, Borba protiv organizovanog kriminala u Srbiji, Beograd, 2008, str. 273.
Perović, S., Stojanović, D., Komentar Zakona o obligacionim odnosima, Kulturni centar – Gornji Milanovac, Pravni fakultet Kragujevac, Novi Sad, 1980, str. 163.
Vettori Barbara, Tough on Criminal Wealth, Exploring the practice of proceeds from crime confiscation in the EU, Springer, 2006, str. Xi.
Gluščević, J., „Oduzimanje imovine stečene krivičnim delom”, 2015, Pravni fakultet Univerzitet Union u Beogradu. str. 2, 88, 91, 92, 158, 387, 388)