МЕДИТЕРАН ПОСЛЕ ПРЕДСЕДНИЧКИХ ИЗБОРА У САД 2024: СЦЕНАРИО ЗА БЛИСКУ БУДУЋНОСТ

  • Slobodan Jankovic Institut za međunarodnu politiku i privredu
  • Zeljko Budimir Faculty of Political Sciences, University of Banja Luka
Ključne reči: Доналд Трамп, Средоземље, Русија, НАТО, Балкан

Sažetak


Амерички председнички избори су, између осталог, обележени најавом Доналда Трампа о променама у спољној политици. У овом историјском тренутку, који карактерише измена светског поретка, Средоземно море, посебно источни и јужни делови, као и Балкан су области у близини или су непосредно погођени сукобима. Чланак започиње са претпоставком да би промена у Белој кући имплицирала одређени степен дисконтинуитета у спољној политици. Аутори испитују ову претпоставку користећи се италијанском неокласичном геополитичком мишљу као теоријским оквиром. У складу са овим приступом, опозиција између НАТО и Русије се сагледава кроз елите које обележавају разлике у културном обрасцу и историји. Рад је подељен у четири дела. Како би се дошло до резултата Трамповог сценарија (новог председничког мандата Доналда Трампа), значај јужног и источног Средоземља, те Балкана је анализирана у геополитичкој перспективи, имајући у виду актуално глобално преуређење. У последњем делу се закључује да се промена може десити у погледу Украјине, али би, што се тиче Блиског истока, политика Сједињених Држава следила тренутну политику.

Reference

Alden, Chris, and Amnon Aran. 2017. Foreign Policy Analysis: New approaches, 2nd edition. Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9781315442488

Arab Center for Research and Policy Studies (ACRPS). 2020. “Deal of the Century: What it is and Why Now?” Arab Center for Research and Policy Studies (ACRPS). February 4, 2020. https://arabcenterdc.org/resource/deal-of-the-century-what-is-it-and-why-now/ access 20/07/2024.

Atlantic Council. 2023. “A Security Strategy for the Black Sea.” December 2023. https://www.atlanticcouncil.org/wp-content/uploads/2024/01/AC-Black-Sea-Strategy-ack-revised.pdf

Avia. 2020. „Россия начала переброску тяжёлых танков Т-90 в Сирию.” Avia.pro. July 7, 2020.

https://avia.pro/news/rossiya-nachala-perebrosku-tyazhyolyh-tankov-t-90-v-siriyu?page=151

Bickerton, James. 2024. “Donald Trump Says Israel Should 'Hit' Iran's Nuclear Sites First.” Newsweek. October 5, 2024. https://www.newsweek.com/donald-trump-says-israel-should-hit-irans-nuclear-first-1964268

Budimir, Željko M. 2020. „Geoprostorni činilac u klasičnim geopolitičkim učenjima.” Doktorska disertacija. Univerzitet u Beogradu: Fakultet političkih nauka.

C Span. 2024. “Donald Trump Speaks at Turning Point Action Conference.” C Span. June 15, 2024. https://www.c-span.org/video/?c5120988/donald-trump-speaks-turning-point-action-conference

Deyermond, Ruth. 2023. “The Trump presidency, Russia and Ukraine: explaining incoherence.” International Affairs 99(4): 1595–1614. DOI:10.1093/ia/iiad120

Đorđević, Goran V. i Isak Davidov. 2022. Sporazum iz Vašingtona i pravni poredak. Beograd: Centar za izučavanje tradicije Ukronija.

Fix, Liana, and Michael Kimmage. 2024. “Trump’s Threat to Europe.” Foreign Affairs. March 22, 2024. https://www.foreignaffairs.com/united-states/trumps-threat-europe

Fowler, Stephen. 2024. “RFK's voters know they're not electing the next president. They're with him anyway.” Kosu.org. May 30, 2024. https://www.kosu.org/politics/2024-05-30/rfks-voters-know-theyre-not-electing-the-next-president-theyre-with-him-anyway

France info. 2022. “Burkina Faso: une guerre d'influence entre la France et la Russie.” France info. October 3, 2022. https://www.francetvinfo.fr/economie/emploi/metiers/armee-et-securite/burkina-faso-une-guerre-d-influence-entre-la-france-et-la-russie_5395018.html

Fukutomi, Shuntaro. 2023. “Russia and Iran eye trade route with India to bypass sanctions.” Nikkei Asia. January 11, 2023. https://asia.nikkei.com/Politics/International-relations/Russia-and-Iran-eye-trade-route-with-India-to-bypass-sanctions

Gabellini, Giacomo. 2012. La parabola: Geopolitica dell’unipolarismo statunitense. Anteo edizioni.

Guskova, E. 2001. Istoriya Yugoslavskogo krizisa. Moskva: Russkoe pravo, Russkiy nacionalniy fond.

Yavuz, Hakan M. 2016. “Social and Intellectual Origins of Neo-Ottomanism: Searching for a Post-National Vision.” Die Welt des Islams 56 (3–4): 438–465. DOI:10.1163/15700607-05634p08

Huntington, Samuel P. 1993. “The Clash of Civilizations?” Foreign Affairs 72 (3): 22–49.

Janković, Slobodan. 2019. Bliskoistočna kriza: rat bez mira. Beograd: Institut za međunarodnu politiku i privredu, Catena mundi.

Janković, Slobodan. 2020. “Geopolitička misao apeninskog poluostrva: učitelji i učenici.” Međunarodni problemi 72 (1): 101–125. DOI: 10.2298/MEDJP2001101J

Janković, Slobodan. 2023. Žarišta svetskog rata. Beograd: Institut za međunarodnu poliiku i privredu, Catena mundi.

Jones, Dorian. 2019. “Key US Base at Risk as Turkish-US Tensions Escalate.” Voice of America. July 25, 2019. https://www.voanews.com/a/europe_key-us-base-risk-turkish-us-tensions-escalate/6172624.html

Lake, David A. 2009. Hierarchy in International Relations. Ithaca, New York: Cornell University Press.

Kopli, Gregori R. 2022. Novi totalni rat 21. veka. Beograd: Čigoja štampa.

Ministry of Defence of the Russian Federation. 2022. Number of foreign mercenaries in Ukraine. June 17, 2022. https://eng.mil.ru/files/Number%20of%20foreign%20mercenaries%20in%20Ukraine.pdf

Mirović, Dejan. 2020. “Vašingtonski sporazum 2020.” Srpska pravna misao (53): 25–37.

Mitić, Aleksandar. 2022. “Kina i Bliski istok nakon američkog povlačenja iz Avganistana.” U Kineski razvojni izazovi: promene i projekcije, ur. Katarina Zekić i Nenad Stekić, 95–118. Beograd: Institut za međunarodnu politiku i privredu. DOI: 10.18485/ iipe_dokri.2022.ch4

Mitić, Aleksandar. 2024. “China’s New Initiatives and the Shaping of Eurasia’s Strategic Environment.” In Eurasian Security after NATO, ed. by Dušan Proroković and Ekaterina Entina, 113–140. Belgrade: Institute of International Politics and Economics.

Naročnicka, Natalija. 2008. Rusija i Rusi u svetskoj istoriji. Beograd: Srpska književna zadruga.

North Atlantic Treaty Organization [NATO]. 2024. “Washington Summit Declaration.” July 10, 2024. https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_227678.htm

Orabi, Mohamed al. Online Lecture via Zoom, November 2023, Institute of International Politics and Economics, Belgrade.

Pavikjevikj, Luka. 2024. “Albania, Bulgaria, Italy and North Macedonia sign military mobility agreement.” Ekathimerini. July 11, 2024. https://www.ekathimerini.com/politics/foreign-policy/1243751/albania-bulgaria-italy-and-north-macedonia-sign-military-mobility-agreement/

Pellicciari, Igor. 2022. “Aid in War or Aid to War? Foreign Aid in the 2022 War in Ukraine.” The Review of International Affairs, year 73, LXXIII (1186): 61–78.

Pellicciari, Igor. 2024. World War Aid: Interventionist Aid and the War in Ukraine. Routledge 2024.

Pengelli, Martin. 2024. “Trump thought Ukraine ‘must be part of Russia’ during presidency, book says.” Guardian. April 12, 2024. https://www.theguardian.com/us-news/2024/apr/12/trump-russia-ukraine-book-comments

Potter, Philip B.K. “Methods of Foreign Policy Analysis.” Oxford Research Encyclopedia of International Studies. November 30, 2017. DOI: 10.1093/acrefore/9780190846626.013.34

Rohac, Dalibor and Mathieu Droin. 2024. “Trump’s Proposed Ukraine ‛Dealʼ Threatens European Security.” AEI. April 19, 2024. https://www.aei.org/op-eds/trumps-proposed-ukraine-deal-threatens-european-security/

Serbia Energy. 2024. “Bulgaria: Transported volume via IGB gas pipeline exceeded 15.5 million MWh in 2023.” Serbia Energy. January 9, 2024. https://serbia-energy.eu/bulgaria-transported-volume-via-igb-gas-pipeline-exceeded-15-5-million-mwh-in-2023/

Shatzer, George. 2022. “Russia’s Strategy and Its War on Ukraine.” Parameters 52 (2): 135–142. DOI:10.55540/0031-1723.3157.

Snider, Ted. 2024. “How many foreign fighters are fighting in Ukraine?” March 20, 2024. Responsible Statecraft. https://responsiblestatecraft.org/foreign-fighters-ukraine/

Sutton, H. I. 2023. “Russian Ship Loaded With Military Equipment Enters Black Sea.” Naval News. March 5, 2023. https://www.navalnews.com/naval-news/2023/03/russian-ship-loaded-with-military-equipment-enters-black-sea

Tanasković, Darko. 2011. Neoosmanizam: Doktrina i spoljnopolitička praksa, II izdanje. Beograd: Službeni glasnik.

Tanjug. 2015. “IPAP ‘improves Serbia-NATO cooperation.’” B92. January 16, 2015. https://www.b92.net/eng/news/politics.php?yyyy=2015&mm=01&dd=16&nav_id=92890

Trifković, Srđa. 2011. „Turska kao regionalna sila - neoosmanizam u akciji.” Politeia 1 (2): 83–95. DOI: 10.5937/pol1102083T.

Turato, Matteo. “Il Partito Comunista Cinese mette scienziati al governo per competere con gli Usa.” Formiche. November 21, 2022. https://formiche.net/2022/11/nuova-elite-pcc/

U.S. Department of State. 2020a. “Protocol of amendment to the Mutual Defense Cooperation: Agreement Between the United States of America and Greece.” Last accessed on October 30, 2024. https://www.state.gov/wp-content/uploads/2020/07/20-213-Greece-Defense-TIMS-62163.pdf

U.S. Department of State. 2020b. The Abraham Accords. Last accessed on July 8, 2024. https://www.state.gov/the-abraham-accords/

Walker, Shaun and Andrew MacDowall. 2018. “US-backed Kosovo land-swap border plan under fire from all sides.” Guardian. September 3, 2018. https://www.theguardian.com/world/2018/sep/03/us-backed-kosovo-land-swap-border-plan-under-fire-from-all-sides

Webb, Whitney. 2024. “The Man Behind Trump’s VP Pick: It’s Worse Than You Think.” Unlimited Hangout. July 18, 2024. https://unlimitedhangout.com/2024/07/investigative-reports/the-man-behind-trumps-vp-pick-its-worse-than-you-think/

White House. 2019. “Remarks by President Trump and President Erdoğan of Turkey in Joint Press Conference.” White House. November 13, 2019. https://trumpwhitehouse.archives.gov/briefings-statements/remarks-president-trump-president-erdogan-turkey-joint-press-conference/

Гуськова, Е. 2013. Агрессия НАТО против Югославии в 1999 году и процесс мирного урегулирования. Москва: Индрик.

Комарин, Сергей. 2024. “Главы МО Болгарии, Греции, и Румынии решили создать военный коридор.” Военное дело. 11.07.2024. https://voennoedelo.com/posts/id61863-nato-sozdaet-novyj-voennyj-koridor-v-evrope

“Результаты выборов президента России. Инфографика.” 18 Мар 2024. https://www.rbc.ru/politics/18/03/2024/65f46f899a79473113ba1384

Objavljeno
2025/04/17
Rubrika
Članci