Procena onesposobljenosti i kvaliteta života posle povreda šake i podlaktice različitog stepena

  • Marija Marinković Clinic for Plastic and Reconstructive Surgery, Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia
  • Zlata Janjić Clinic for Plastic and Reconstructive Surgery, Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia
  • Jelena Nikolić Clinic for Plastic and Reconstructive Surgery, Clinical Center of Vojvodina, Novi Sad, Serbia
DOI: https://doi.org/10.2298/3782
Ključne reči: hand injuries||, ||ruka, povrede, quality of life||, ||kvalitet života, disability evaluation||, ||sposobnost, ocena, questionnaires||, ||upitnici,

Sažetak


Uvod/Cilj. Povrede šake obuhvataju skoro jednu četvrtinu svih povreda, zahtevaju odličnu hiruršku tehniku i upornu fizikalnu terapiju, sa i dalje visokim potencijalom da dovedu do dugotrajnih psihofizičkih posledica koje utiču na kvalitet života pojedinca. Cilj rada bio je procena onesposobljenosti i kvaliteta života nakon povreda šake i podlaktice različite težine koristeći dva različita sistema bodovanja, kao i upoređivanje korelacije rezultata između njih. Metode. Ova retrospektivna analiza sprovedena je kod bolesnika operisanih na našoj klinici zbog povrede šake i podlaktice tokom dvogodišnjeg perioda. Bolesnici su bili podeljeni u četiri grupe prema težini povrede, odnosno prema sistemu bodovanja Modified Hand Injury Severity Score (MHISS). Godinu dana nakon završenog lečenja, bolesnici su intervjuisani telefonom, i odgovarali su na upitnik Disability of Arm Shoulder and Hand (quick-DASH) koji procenjuje invalidnost i upitnik World Health Organisation Quality of Life BREF (WHOQoL-BREF) koji procenjuje kvalitet života kroz četiri domena: fizički, socijalni, psihološki i efekat sredine. Rezultati. Od ukupno 182 bolesnika koji su zadovoljili kriterijum za uključivanje u ispitivanje, samo 60 je završilo studiju, 46 (17%) muškaraca i 14 (23%) žena. Najveći broj bolesnika (46.7%) našao se u grupi sa srednje teškim povredama prema sistemu za bodovanje MHISS, pa u grupi sa teškim i najtežim povredama. Utvrđena je slaba korelacija između sistema za bodovanje MHISS i quick-DASH u grupi sa povredama minimalne težine, ali nije nađena korelacija između MHISS i quick-DASH u ostalim grupama. Najniži kvalitet života zabeležen je u fizičkom, a najviši u socijalnom domenu. Negativna korelacija ustanovljena je između vrednosti četiri domena sistema WHOQoL-BREF i quick-DASH u svakoj grupi. Zaključak. Težina povrede šake i podlaktice ne mora uvek da bude povezano sa bolesnikovim poimanjem onesposobljenosti. Kod većine bolesnika utvrđen je slab uticaj težine povrede šake i podlaktice na kvalitet života. Na kvalitet života više utiče bolesnikovo shvatanje  onesposobljenosti.

Reference

Chan JC, Ong JC, Avalos G, Regan PJ, McCann J, Groarke A, et al. Illness representations in patients with hand injury. J Plast Re-constr Aesthet Surg 2009; 62(7): 927−322.

Urso-Baiarda F, Lyons RA, Laing JH, Brophy S, Wareham K, Camp D. A prospective evaluation of the Modified Hand Injury Se-verity Score in predicting return to work. Int J Surg 2008; 6(1): 45−50.

Barker M, Power C, Roberts I. Injuries and the risk of disability in teenagers and young adults. Arch Dis Child 1996; 75(2): 156−8.

Janjić Z, Nikolić J, Marinković M. Hand injuies with agricutural machinery as an indicator of the social level of a region. Trakt i Pog Maš 2008; 13(3): 57−63. (Serbian)

Campbell DA, Kay SP. The Hand Injury Severity Scoring Sys-tem. J Hand Surg (Br) 1996; 21(3): 295−8.

Institute for work and health: The Quick DASH. 2006. Avail-able from: http://www.dash.iwh.on.ca

Libberecht K, Lafaire C, Van Hee R. Evaluation and functional assessment of flexor tendon repair in the hand. Acta Chir Belg 2006; 106(5): 560−5.

Wong JY, Fung BK, Chu MM, Chan RK. The use of Disabilities of the arm, shoulder and hand questionnaire in rehabilitation after acute traumatic hand injury. J Hand Ther 2007; 20(1): 49−56, quiz 56.

Kovacs L, Grob M, Zimmermann A, Eder M, Herschbach P, Henrich G, et al. Quality of life after severe hand injury. J Plast Reconstr Aesthet Surg 2011; 64(11): 1495−502.

Study protocol for World Health Organization project to de-velop a Quality of life assessment instrument (WHOQOL). Qual Life Res 1993; 2(2): 153−9.

Van-Stevens L, Munneke M, Spauwen P, Linde H. Assesment of Acitivities in Patients with hand injury: A review of instruments in use. Hand Ther 2007; 12(1): 4−14.

Schier JS, Chan J. Changes in life roles after hand injury. J Hand Ther 2007; 20(1): 57−68, quiz 69.

van Delft-Schreurs CC, van Bergen JJ, de Jongh MA, van de Sande P, Verhofstad MH, de Vries J. Quality of life in severely injured pa-tients depends on psychosocial factors rather than on severity or type of injury. Injury 2014; 45(1): 320−6.

Cederlund RI, Ramel E, Rosberg HE, Dahlin LB. Outcome and clinical changes in patients 3, 6, 12 months after a severe or major hand injury-can sense of coherence be an indicator for rehabilitation focus? BMC Musculoskelet Disord 2010; 11: 286.

Alves AL, Salim FM, Martinez EZ, Passos AD, De Carlo MM, Scarpelini S. Quality of life in trauma victims six months after hospital discharge. Rev Saude Publica 2009; 43(1): 154−60. (English, Portuguese)

Objavljeno
2015/07/08
Broj časopisa
Vol. 72 Br. 2 (2015)
Rubrika
Originalni članak