TREND RANOG SIFILISA U BEOGRADU U PERIODU OD 2001. DO 2020. GODINE

Milan Bjekić; Biljana Begović-Vuksanović; Sandra Grujičić

doi:10.5937/zdravzast52-45082

Milan Bjekić Gradski zavod za kožne i venerične bolesti, Beograd, Republika Srbija
Biljana Begović-Vuksanović Gradski zavod za javno zdravlje Beograd, Republika Srbija
Sandra Grujičić Institut za epidemiologiju, Univerzitet u Beogradu, Beograd, Republika Srbija

DOI: https://doi.org/10.5937/zdravzast52-45082

Ključne reči: sifilis, incidencija, joinpoint regresiona analiza

Sažetak

Uvod/Cilj: U periodu 2010-2019. godine u zemljama Evropske unije došlo je do porasta obolevanja od sifilisa kod muškaraca za 209,8% i neznatnog porasta kod žena. Naročito je zabeležen porast obolevanja u populaciji muškaraca koji imaju seksualne odnose sa muškarcima (MSM). Cilj ovog rada je bio da utvrdimo trend obolevanja od ranog sifilisa u Beogradu u periodu od 2001. do 2020. godine.

Metode: Za analizu epidemiološke situacije sifilisa na području Beograda, u periodu 2001-2020. godine korišćeni su podaci iz prijava zaraznih bolesti, medicinske dokumentacije, godišnjih izveštaja o radu na sprečavanju, suzbijanju i eliminaciji zaraznih bolesti i rezultati epidemioloških i laboratorijskih ispitivanja. Podaci o broju stanovnika po polu i uzrastu za Beograd su preuzeti iz popisa stanovništva iz 2011. godine, a za godine između popisa korišćene su procene. Na osnovu dobijenih podataka izračunate su sirove, uzrasno specifične i stope incidencije po polu za sifilis. U cilju analize kretanja stopa incidencije za sifilis za period 2011-2020. godine, kao i za period 2011-2020. godine, korišćena je joinpoint regresiona analiza.

Rezultati: U peridu 2001-2020. godine registrovano je ukupno 938 obolelih od sifilisa, najviša stopa incidencije zabeležena je 2018. godine (8,1/100.000), a najniža 2008. godine (0,5/100.000). U periodu 2001-2008. godine dolazi do opadanja stope incidencije sifilisa za 1,1% godišnje (p ˃ 0,05), a u periodu 2009-2020. do značajnog porasta za 24,3% godišnje. U populaciji muškaraca beleži se značajan porast stope incidencije za 20,7% godišnje u periodu 2011-2020. godine, a u populaciji žena za 0,9% godišnje, ali ovaj porast nije bio značajan. Najviše stope incidencije u periodu 2011-2020. godine bile su kod muškaraca uzrasta 30-39 godina, a kod žena za uzrast 20-29 godina. U svim uzrasnim grupama stopa incidencije je bila viša kod muškaraca nego žena, a prosečan odnos obolelih muškaraca i žena je bio 11,9.

Zaključak: Sifilis je i dalje česta polno prenosiva infekcija u Beogradu te su rana dijagnostika i terapija neophodne posebno među pripadnicima vulnerabilnih grupa za polne bolesti da bi se sprečilo širenje ovog oboljenja i nastanak komplikacija. Pošto je čest među ženama u reproduktivnom periodu, antenatalni skrining na ovu infekciju može se preporučiti svim trudnicama, a posebno onim pod povećanim epidemiološkim rizikom.

Reference

1. Rowlay J, VanderHoorn S, Korenromp E, Low N, Unemo M, Abu-Raddad LJ et al. Chlamydia, gonorrhea, trichomoniasis and syphilis: global prevalence and incidence estimates, 2016. BullWorldHealth Organ 2019; 97(8):548-562P.

2. Mihajlović V. History of Venereal Diseases until 1912. Belgrade: Printing office of the Central Hygiene Institute; 1931:7

3. General public hospital. Monthly report of the Department of skin diseases and syphilis, January 1890. ArhSrb 1890;(P 26).

4. Kujundžić V. Prostitution in Belgrade and mandatory prevention of venereal diseases. in: Subotić VM, Kujundžić V, editors. I Congress of Serbian physicians and naturalists. Book I. Belgrade: SLD; 1905. p. 426-37.

5. City Clinic for Skin and Venereal Diseases, Belgrade municipal newspapers, no. 3, year LVI, Belgrade, 1938.

6. Marjanović R, Lalošević J. Epidemiological state of syphilis and gonorrhea in the territory of Belgrade. Srp arch celoklek 1990¸118: 37-42.

7. Marjanović R, Lalošević J, Veljković M. Ponavljana obolevanja od veneričnih bolesti kao epidemiološki i socijalnomedicinski problem. Zdravst Zašt 1988; 4:40-44.

8. Bjekić M, Vlajinac H, Šipetić S, Kocev N. Trends of gonorrhea and early syphilis in Belgrade 1985-1999. Sex Transm Infect. 2001;77(5):387-388. doi: 10.1136/ sti.77.5.387

9. Bjekić M, Šipetić-Grujičić S, Begović-Vuksanović B, Rafailović N, Vlajinac H. Syphilis resurgence in Belgrade, Serbia in the new millennium: an outbreak in 2014. Centr Eur J Public Health. 2017;25(4):277-81. doi: 10.21101/ cejph.a4525.

10. Kim HJ, Fay MP, Feuer EJ, Midthune DN. Permutation tests for joinpoint regression with applications to cancer rates. Stat Med. 2000;19(3):335–51.

11. European Centre for Disease Prevention and Control. Syphilis. In: ECDC. Annual epidemiological report for 2019. Stockholm: ECDC; 2022.

12. European Centre for Disease Prevention and Control. Syphilis and congenital syphilis in Europe –A review of epidemiological trends (2007–2018) and options for response. Stockholm: ECDC; 2019.

13. Simms I, Wallace L, Thomas DR, Emmett L, Shankar AG, Vinson M, et al. Recent outbreaks of infectious syphilis, United Kingdom, January 2012 to April 2014. Eurosurveill. 2014;19(24):20833. doi: 10.2807/1560- 7917.es2014.19.24.20833.

14. Goode D, Kennedy S, Evans A, Talbot A, Page E, Cronin M, et al. Increase in diagnoses of early infectious syphilis: Local outbreak or following the national trend? Sex Transm Infect. 2017;93:A82-A3. doi: 10.1097/ OLQ.0000000000000945.

15. Beymer MR, DeVost MA, Weiss RE, Dierst-Davies R, Shover CL, Landovitz RJ, et al. Does HIV pre-exposure prophylaxis use lead to a higher incidence of sexually transmitted infections? A case-crossover study of men who have sex with men in Los Angeles, California. Sex Transm Infect. 2018;94(6):457-62. doi: 10.1136/sextrans-2017-053377.

16. Bjekić M. Sifilis u trudnoći. Zdravst Zašt 2021;50(1):57-66. doi: 10.5937/zdravzast50-30653