OPSERVACIONA ANALIZA TERMALNE VODE IZ BANJE KANJIŽA KAO POTENCIJALNE „ZELENE” SIROVINE ZA DERMATOKOZMETIČKE PREPARATE
Sažetak
Termalne vode imaju određene fizičko-hemijske karakteristike koje ukazuju na njihove terapijske funkcije. U Specijalnoj bolnici za rehabilitaciju Banja Kanjiža u okviru balneoterapije u cilju lečenja pacijenata primenjuje se alkalna ugljovodonična sulfidna termomineralna voda, koja do sada nije istražena sa aspekta kozmetološke primene. Cilj ove studije je, sa jedne strane, da se preliminarno, kvalitativno istraži potencijalno delovanje termalne vode iz Banje Kanjiža kao sirovine za formulaciju kozmetičkih proizvoda, a sa druge strane, da se na osnovu dobijenih rezultata preliminarno dokaže njena primena kao sirovine u zelenoj farmaciji.
U ovom radu korišćena je metoda opservacije kako bi se na osnovu dostupne literature sagledalo i istražilo kako deluju pojedine evropske termalne vode u odnosu na njihov sastav. Sa druge strane, urađena je statistička analiza i korelacija rezultata analize termalne vode iz banje Kanjiža i pet termalnih voda koje se koriste kao sirovine za proizvodnju kozmetičkih/dermatokozmetičkih preparata nekoliko evropskih banja, kao što su Avene, La Roche Posay, Uriage, Vichy i Jonzac.
Rezultat korelacije u slučaju Voda-2 je 0,45, tj. sličnost termalne vode Voda-2 i termalne vode iz Banje Kanjiža u ovoj matematičkoj analizi (Jaccard i Kosinus indeks) iznosi 45%, što je najveća sličnost u odnosu na ostale termalne vode. Na osnovu pregleda literature i statističkog upoređivanja sastava termalnih voda (Slika 1.) može se pretpostaviti da termalna voda iz Banje Kanjiža, poput evropskih termalnih voda sa kojima je upoređivana, može imati potencijalno antimikrobno, keratoplastično, umirujuće i antioksidativno (1, 2) delovanje. Takođe, pretpostavlja se da može da stimuliše aktivnost fibroblasta, čime bi se povećala količina vlakana u dermalnom sloju kože i pokazao potencijalni anti-aging efekat (3).
Ukoliko bi se izradu kozmetičkih proizvoda koristila termalna kanjiška voda umesto prečišćene vode, ekološki otisak izrađenog kozmetičkog preparata može da bude smanjen. Pretpostavlja se da bi njenom primenom mogla da se smanji primena konzervanasa i antioksidanasa ili kozmetički aktivnih supstanci (antimikrobne supstance, keratolitici ili proliferatori fibroblasta), koji sami po sebi mogu da budu štetni za prirodu.
- Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
- Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.
- Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).