Elucidacija mehanizma dejstva derivata Δ9-tetrahidrokanabinola iz Cannabis sativa u potencijalnom lečenju multiple skleroze primenom kompjuterskih metoda

  • Đorđe Vasilić Univerzitet u Beogradu – Farmaceutski fakultet, Katedra za farmaceutsku hemiju
  • Slavica Erić Univerzitet u Beogradu – Farmaceutski fakultet, Katedra za farmaceutsku hemiju

Sažetak


Multipla skleroza (MS) je obolјenje u kome dolazi do demijelinizacije, neurodegradacije i glioze u centralnom nervnom sistemu. Poznato je da ekstrakt Canabis sativa (CS) pozitivno utiče na simptome, smanjenje progresije i lečenje MS, pri čemu efekti pojedinačnih konstituenata u ukupnom dejstvu ekstrakta nisu dovoljno razjašnjeni. U novijim istraživanjima, prikazano je ukupno 565 konstituenata ekstrakta CS, svrstanih u 11 hemijskih grupa. Cilј ovog rada je proučavanje fizičko-hemijskih parametara derivata Δ9-tetrahidrokanabinola u svrhu daljeg razjašnjavanja njihovog potencijalnog efekta u terapiji MS. Prikazivanje i geometrijska optimizacija struktura izvršeni su upotrebom programa ChemDraw Ultra 8.0 i Chem3D Pro 8.0, dok su molekluski deskriptori izračunati korišćenjem programa MarvinSketch i Codessa. Svih 15 derivata Δ9-tetrahidrokanabinola je pokazalo lipofilnost u širem opsegu (logP od 4.71 do 12.01), što ukazuje na specifičnosti u mehanizmu resorpcije i bioraspoloživosti, ali i različite uloge u potencijalnom obnavljanju mijelinskog omotača. Sterni parametri ukazuju na širok raspon energija konformacije u specifičnoj orijentaciji liganada, dodatne faktore u potencijalno sinergističkom dejstvu konstituenata u raspodeli između agonističkog i antagonističkog dejstva, kao i u ukupnoj signalizaciji i modulaciji kanabinoidnih receptora. Prisustvo estarske grupe kod 8 derivata tetrahidrokanabinola ukazuje na mogućnost učešća acil ostatka u obnovi mijelinskog omotača. Rezultati mogu da posluže kao osnova za dalja razjašnjavanja uloge derivata Δ9-tetrahidrokanabinola u okviru sinergističkog delovanja ukupnog ekstrakta u potencijalnoj terapiji MS, koji se ne zasniva samo na olakšanju simptoma, već i lečenju MS, za koje postoje različiti nivoi dokaza na humanim modelima.

Objavljeno
2022/10/18
Broj časopisa
Vol. 72 Br. Suppl. 4 (2022): Arhiv za farmaciju - VIII Kongres farmaceuta Srbije sa međunarodnim učešćem
Rubrika
Poster prezentacije sekcije Farmaceutska hemija i analitika lekova
Autori koji objavljuju u ovom časopisu pristaju na sledeće uslove:

  1. Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.

  2. Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.

  3. Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).