Poređenje psihometrijskih karakteristika i faktorske strukture skale za merenje opštih stavova i uverenja farmaceuta o sopstvenom radu sa pacijentima
Sažetak
Inicijalna skala za merenje opštih stavova i uverenja farmaceuta o sopstvenom radu sa pacijentima konstruisana je od strane autora D. Jocić, D. Krajnović 2012. godine. Obuhvata tvrdnje iz kognitivne, afektivne i bihevioralne oblasti. Skala je višestruko primenjivana, pri čemu je svaka primena bila praćena validacijom. Cilj ovog rada bila je provera kretanja osnovnih mernih karakteristika skale. Istraživanje je objedinilo 2 studije. U studiji 1, na uzorku od 123 licenciranih farmaceuta urađena je validacija inicijalnog instrumenta i predložena je nova razvijena verzija skale. U studiji 2, na uzorku od 514 licenciranih farmaceuta, potvrđena je validnost skale i visoki parametri pouzdanosti. U studiji 1 pouzdanost je određena metodom unutrašnje konzistencije (Cronbachov alpha: 0.670). Izvršena je faktorska analiza glavnih komponenti i dobijeno je sedam faktora sa latentnim korenima većim od 1, koji objašnjavaju 64.92% ukupne varijance, a pojedinačno 30.84%, 8.20%, 6.55%, 5.63%, 5.01%, 4.68% i 4.01% (1). Na osnovu rezultata faktorske analize neke tvrdnje u skali su izuzete, tako da finalna verzija skale sadrži ukupno 23 tvrdnje. U studiji 2 dobijena je veća pouzdanost. Izvršena je procena pouzdanosti i interne konzistencije svake od podskala (Cronbach alpha: Kognitivni stavovi 0.774, Afektivni stavovi 0.849, Bihejvioralni stavovi 0.867). Korelacije između skala bile su izuzetno visoke (2). Razvijena skala je i prilikom prve primene zadovoljila statističke kriterijume pouzdanosti i na osnovu ovih rezultata mogla se pretpostaviti efektivnost. Istraživanje na većem uzorku pokazalo je još bolje psihometrijske karakteristike. Dalja istraživanja sa ovom skalom na većem i heterogenijem uzorku mogu pokazati izuzetne psihometrijske karakteristike skale.
Reference
Jocic D, Krajnovic D. Development and initial validation of a scale to measure attitudes and beliefs of pharmacists toward their work with patients. Vojnosanit Pregl. 2014; 71(4): 373–377.
Jocic D. Influence of burnout syndrome on professional and personal competencies of pharmacists, Doctoral dissertation, Preventive medicine - Faculty of Medical Sciences, University of Kragujevac, Kragujevac, May 2018.
- Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
- Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.
- Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).