Uporedna analiza kvantitativnog sastava farmakološki aktivnih jedinjenja u proizvodima ploda aronije prisutnim na domaćem tržištu
Sažetak
Crna aronija (Aronia melanocarpa (Michx.) Elliot) i proizvodi dobijeni iz njenog ploda (bobice) poslednjih decenija imaju veliku popularnost i široku primenu, u svetu i kod nas. Na tržištu su prisutni proizvodi u obliku soka (hladno ceđeni), tinktura i biljnih čajeva, uglavnom u kategoriji hrane i dijetetskih suplemenata. U naučnoj literaturi objavljen je veliki broj studija u kojima je ispitan hemijski sastav, mehanizam delovanja aktivnih sastojaka, farmakološka aktivnost i bezbednost primene. Intenzivno se istražuju mogućnosti za primenu farmaceutskih proizvoda na bazi aronije u bolestima i stanjima vezanim za oksidativni stres. Dokazano je da su za biološku aktivnost odgovorna polifenolna jedinjenja: antocijani, proantocijanidini i fenolne kiseline. Za biljnu drogu i preparate ploda aronije, nema zvaničnih monografija objavljenih u savremenim svetskim farmakopejama, odnosno nisu ustanovljeni standari u pogledu njihovog kvalitativnog i kvantitativnog sastava. U ovom radu prikazani su rezultati ispitivanja sadržaja aktivnih sastojaka u proizvodima aronije dostupnim na domaćem tržištu. Istraživanjem je obuhvaćeno pet komercijalno dostupnih proizvoda, koje su proizvođači deklarisali kao 100 % organski, matični ili hladno ceđeni voćni sok. U njima je određen sadržaj antocijana i flavonoida primenom specifičnih, selektivnih HPLC-UV metoda. Ispitivanjem su obuhvaćeni i drugi parametri kvaliteta: pH, relativna gustina, suvi ostatak, sadržaj ukupnih polifenola, rezidualni rastvarači (etanol). Rezultati su pokazali da se kvantitativni sastav aktivnih jedinjenja u proizvodima od ploda aronije, može značajno razlikovati. Na primer sadržaj cijanidin-3-galaktozida, kao najviše zastupljenog antocijana, kretao se od 0,15 g/l do 5,5 g/l.
- Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
- Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.
- Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).