Analiza primjene rezervnih antibiotika u Kliničkom centru Crne Gore tokom 2019. godine i uticaj epidemije COVID-19 na njihovu potrošnju
Sažetak
Koncept rezervnih antibiotika podrazumijeva usvajanje liste antibiotika koji se ne koriste kao ljekovi prvog izbora, već se čuvaju za infekcije koje ne reaguju na antibiotike prvog izbora. U Kliničkom centru Crne Gore je 2016. godine uvedena restrikcija u propisivanju amikacina, tobramicina, ceftazidima, cefotaksima, cefiksima, cefepima, kolistina, linezolida, moksifloksacina, ofloksacina, levofloksacina, meropenema, imipenem/cilastatina, ertapenema, piperacilin/tazobaktama, tigeciklina, vankomicina i teikoplanina. Cilj istraživanja je analiza primjene rezervnih antibiotika tokom 2019. godine i njihove potrošnje tokom epidemije COVID-19. Retrospektivno su analizirana 174 zahtjeva za izdavanje rezervnih antibiotika iz 2019. godine i potrošnja rezervnih antibiotika tokom epidemije COVID-19. Analizom je utvrđeno da je antibiogram rađen u 21,84% slučajeva. U 72,25% slučajeva rezervni antibiotik je uključen u terapiju bez prethodne terapije nerezervnim antibiotikom. U 75,28% analiziranih slučajeva korišćen je jedan rezervni antibiotik, u 19,54% slučajeva korišćena su dva, u 4,02% slučajeva tri, a u 1,15% slučajeva su u terapiji bila zastupljena četiri rezervna antibiotika. Najčešće su korišćeni meropenem (30,45%), amikacin (20,68%) i vankomicin (18,7%). Najčešće su izolovani Acinetobacter spp. (8), Pseudomonas aeruginosa (8), Staphylococcus aureus (6) i Clostridium difficile (4). Potrošnja rezervnih antibiotika tokom epidemije COVID-19 (2021. god.) u odnosu na 2019. godinu bila je povećana – potrošnja amikacina je bila veća 1,5 puta, ceftazidima 2,3, cefiksima 1,6, meropenema 2,3, piperacilin/tazobaktama 2,57, a vankomicina 1,63 puta. Povećanje potrošnje rezervnih antibiotika tokom epidemije COVID-19 može negativno uticati na mogućnost implementacije principa racionalne primjene antibiotika i pojavu antimikrobne rezistencije.
- Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
- Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.
- Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).