Percepcija farmaceuta o pružanju usluge pacijentima sa glavoboljom u primarnoj zdravstvenoj zaštiti

  • Ana Homšek Univerzitet u Beogradu – Farmaceutski fakultet, Katedra za farmakokinetiku i kliničku farmaciju
  • Marija Jovanović Univerzitet u Beogradu – Farmaceutski fakultet, Katedra za farmakokinetiku i kliničku farmaciju
  • Maša Roganović Univerzitet u Beogradu – Farmaceutski fakultet, Katedra za farmakokinetiku i kliničku farmaciju
  • Milena Kovačević Univerzitet u Beogradu – Farmaceutski fakultet, Katedra za farmakokinetiku i kliničku farmaciju
  • Milica Ćulafić Univerzitet u Beogradu – Farmaceutski fakultet, Katedra za farmakokinetiku i kliničku farmaciju
  • Sandra Vezmar Kovačević Univerzitet u Beogradu – Farmaceutski fakultet, Katedra za farmakokinetiku i kliničku farmaciju
  • Katarina Vučićević Univerzitet u Beogradu – Farmaceutski fakultet, Katedra za farmakokinetiku i kliničku farmaciju
  • Branislava Miljković Univerzitet u Beogradu – Farmaceutski fakultet, Katedra za farmakokinetiku i kliničku farmaciju

Sažetak


Kako glavobolje predstavljaju jedno od najčešćih onesposobljavajućih stanja u svetu,1 a mogu se lečiti lekovima koji se izdaju bez recepta, uloga farmaceuta u zbrinjavanju ovih pacijenata prepoznata je kao veoma značajna. Cilj istraživanja bio je da se ispitaju percepcije farmaceuta u primarnoj zdravstvenoj zaštiti o pružanju usluge pacijentima, kao i o sprovedenoj edukaciji specijalizovanoj ka glavoboljama. Podaci su prikupljani putem ankete,  prilagođene prema prethodnom radu2 i obrađeni u programima SPSS i Microsoft Excel. Popunjavanju ankete pristupilo je 43 farmaceuta iz primarne zdravstvene zaštite (90,7% žene, raspon godina 27-64). Provera pouzdanosti ankete potvrđena je upotrebom Cronbach-ovog testa (αB = 0,727; αC = 0,880). Najveći broj anketiranih farmaceuta smatra da pažljivo sluša pacijente sa glavoboljom (65% uvek, 27,9% često), interakcije uvek proverava čak 44,7%, dok o pravilnoj primeni leka njih 86,04% uvek posavetuje pacijenta. Međutim, 34,88% prijavljuje da nikada ne kontaktira lekare ukoliko je lek skup, ne refundira se ili izaziva neželjenu reakciju koja ograničava primenu, a 32,55% samo ponekad to učini. Većina farmaceuta smatra da je edukacija korisna za bolje razumevanje pacijenata i savetovanje o glavoboljama (97,67-100%), dok nešto manji procenat (93,02%) smatra da je edukacija korisna da lakše prepoznaju pacijenta sa migrenom i upute ga lekaru. Percepcija većine farmaceuta je da savetuje pacijente o terapiji glavobolje i bez prethodne edukacije, ali da bi uz edukaciju usluga koju pružaju bila kompletnija. Rezultati studije upućuju da buduće edukacije treba fokusirati na unapređenje komunikacije sa lekarima.

Reference

Stovner LJ, Hagen K, Linde M, Steiner TJ. The global prevalence of headache: an update, with analysis of the influences of methodological factors on prevalence estimates. J Headache Pain. 2022;23(1):1-7.

O'Neal KS, Murray KA, Skomo ML, Carter SM, McConaha J. Validation of a survey tool assessing effectiveness of an educational intervention on the caring behaviors and referral activities of community pharmacists for migraineurs. Res Social Adm Pharm. 2015;11(3):352-63.

Objavljeno
2022/10/18
Broj časopisa
Vol. 72 Br. Suppl. 4 (2022): Arhiv za farmaciju - VIII Kongres farmaceuta Srbije sa međunarodnim učešćem
Rubrika
Poster prezentacije sekcije Farmaceutska zdravstvena zaštita
Autori koji objavljuju u ovom časopisu pristaju na sledeće uslove:

  1. Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.

  2. Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.

  3. Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).