Fiksna kombinacija vs. generički lek – BEz dileme
Sažetak
Razvoj lekova koji sadrže dve ili više aktivnih supstanci razlikuje se po složenosti u zavisnosti od indikacije i doziranja koje je potrebno opravdati. Cilj rada je da sistematično prikaže klinički razvoj fiksne kombinacije, razliku između fiksne kombinacije i generičkog leka sa dve ili više aktivnih supstanci, kao i obrazloženje za biowaiver za dodatne jačine, što predstavlja najčešće dileme prilikom razvoja leka i procene kliničke dokumentacije. Kod zahteva za fiksnu kombinaciju podnosi se potpuna klinička dokumentacija. Definisane su tri terapijske mogućnosti kod kojih složenost kliničkih podataka gradacijski raste:
- Lečenje pacijenata kod kojih je uspostavljena adekvatna kontrola bolesti sa dve ili više monokomponentnih aktivnih supstanci primenjenih istovremeno (supstituciona terapija)– najzastupljenija u praksi,
- Lečenje pacijenata kod kojih postojeća terapija sa jednom ili više aktivnih supstanci nije dovoljna (add-on terapija),
- Inicijalna terapija pacijenata koji prethodno nisu primenjivali ni jednu od aktivnih supstanci iz kombinacije.
Klinički razvoj fiksne kombinacije prevashodno mora da dokaže opravdanost istovremene primene aktivnih supstanci u jednom farmaceutskom obliku u okviru predložene indikacije i doziranja, uz razmatranje mogućih farmakokinetičkih interakcija. U studiji biološke ekvivalentnosti za fiksnu kombinaciju ispitivani lek poredi se sa dva istovremeno primenjena referentna leka. Ukoliko se lek sa više akivnih supstanci razvija kao generički, što predstavlja jednostavniji slučaj u odnosu na razvoj fiksne kombinacije, dokumentacija o potvrdi bezbednosti i efikasnosti dostavlja se kao i za ostale monokomponentne generičke lekove, odnosno, studija biološke ekvivalentnosti sprovodi se sa dvokomponentnim referentnim lekom.
Reference
EMA/CHMP/158268/2017. Guideline on clinical development of fixed combination medicinal products, 2017.
EMA: Clinical pharmacology and pharmacokinetics: questions and answers (https://www.ema.europa.eu/en/human-regulatory/research-development/scientific-guidelines/clinical-pharmacology-pharmacokinetics/clinical-pharmacology-pharmacokinetics-questions-answers), 2021.
- Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
- Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.
- Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).