The Primjena populacionog farmakokinetičko-farmakodinamičkog modelovanja u individualizaciji doziranja: primjer radioaktivnog joda 131I u terapiji benignih oboljenja štitaste žlijezde

Sažetak

U nastupajućoj digitalnoj eri u zdravstvenim sistemima teži se ka implementaciji savremenih farmakometrijskih pristupa individualizaciji doziranja u rutinsku kliničku praksu sa ciljem racionalne farmakoterapije i unaprijeđenja zdravstvene zaštite pacijenta. Ovi pristupi uzimaju u obzir prethodno znanje o sistemu pacijent-bolest-lijek, zatim varijabilnost prisutnu u tom sistemu, kao i podatke o terapijskom praćenju lijeka ili biomarkera, a integralni termin koji preovladava u literaturi za njihovo opisivanje je precizno doziranje zasnovano na modelu – model-informed precision dosing (MIPD).Pored ostalih farmakometrijskih modela, u MIPD-u se koriste populacioni farmakokinetičko-farmakodinamički modeli, budući da oni omogućavaju identifikaciju i kvantifikaciju izvora varijabilnosti u različitim populacijama i subpopulacijama pacijenata, što predstavlja osnovu individualizacije terapije. Cilj ovog rada je stoga da prikaže mogućnosti primjene populacionih modela u unapređenju individualizacije doziranja na primjeru biokinetičkog i dinamičkog modela ¹³¹I u terapiji benignih oboljenja štitaste žlijezde (1, 2). Budući da ¹³¹I ispoljava značajnu interindividualnu varijabilnost u farmakokinetici i farmakodinamici, primjena populacionih modela u individualizaciji doziranja može značajno da doprinese unapređenju bezbjednosti i efikasnosti ove terapije. Za razvoj koncepta MIPD koji je primjenjiv u rutinskoj kliničkoj praksi neophodni su udruženi napori naučne i stručne zajednice, obrazovnih institucija i regulatornih tijela, s obzirom na to da je potrebno da se savladaju brojne prepreke konceptualne i praktične prirode da bi se prešao put od razvoja modela do njegove široke kliničke primjene, uključujući kvalifikaciju modela, kao i integrisanje alata za kliničare u elektronske zdravstvene sisteme.