Hepatotoksični potencijal smeše toluena, stirena i etanola: in silico toksikogenomička analiza

  • Nina Umićević Univerzitet u Banjoj Luci – Medicinski fakultet, Katedra za toksikologiju
  • Katarina Baralić Univerzitet u Beogradu – Farmaceutski fakultet, Katedra za toksikologiju “Akademik Danilo Soldatović”
  • Danijela Djukić-Ćosić Univerzitet u Banjoj Luci – Medicinski fakultet, Katedra za toksikologiju; Univerzitet u Beogradu – Farmaceutski fakultet, Katedra za toksikologiju “Akademik Danilo Soldatović”
  • Evica Antonijević Miljaković Univerzitet u Beogradu – Farmaceutski fakultet, Katedra za toksikologiju „Akademik Danilo Soldatović“
  • Aleksandra Buha Djordjević Univerzitet u Beogradu – Farmaceustki fakultet, Katedra za toksikologiju „Akademik Danilo Soldatović“
  • Marijana Ćurčić Univerzitet u Beogradu – Farmaceustki fakultet, Katedra za toksikologiju „Akademik Danilo Soldatović“
  • Zorica Bulat Univerzitet u Beogradu – Farmaceustki fakultet, Katedra za toksikologiju „Akademik Danilo Soldatović“
  • Biljana Antonijević Univerzitet u Banjoj Luci – Medicinski fakultet, Katedra za toksikologiju; Univerzitet u Beogradu – Farmaceustki fakultet, Katedra za toksikologiju „Akademik Danilo Soldatović“

Sažetak


Organski rastvarači se još uvek široko koriste u raznim industrijama i smatraju se najčešćim hemikalijama povezanim sa oštećenjem jetre kod radnika. Za istraživanje odnosa između ovih hemikalija i gena, interakcija među hemikalijama, molekularnih puteva i bioloških procesa, značajno mjesto pripada i in silico metodologijama. Cilj ove studije je da pruži dokaze za povezanost odabrane smeše organskih rastvarača (toluen, stiren, etanol) u razvoju bolesti jetre, i da pokaže potencijal in silico toksikogenomičke analize podataka u određivanju mogućih mehanizama toksičnosti smješe. Za prikupljanje podataka korišteni su Comparative Toxicogenomics Database (CTD), GeneMania i ToppGene Suite. Rezultati ove analize su pokazali da postoji 17 gena povezanih s oštećenjem jetre zajedničkih za sva tri navedena rastvarača. Koekspresija (61,73%) bila je najistaknutija interakcija između gena, dok su fizičke interakcije bile prisutne sa 14,56%, kolokalizacije sa 12,54%, a interakcije predviđene od strane servera sa 6,62%. Analiza ontologije gena izdvojila je biološke procese na koje utiče ispitivana smeša (metabolički i biosintetski proces reaktivnih kiseonikovih vrsta, odgovor na oksidativni stres i odgovor na organska ciklična jedinjenja). Odgovor na oksidativni stres, aktivnost antioksidanata i oksidoreduktaze, i metabolizam vitamina B12 su navedeni kao ključni molekularni putevi koji dobrinose razvoju bolesti jetre. Rezultati ovog rada naglašavaju ulogu oksidativnog stresa kao jednog od mehanizama toksičnosti smeše organskih rastvarača i daju novi uvid u molekularne mehanizme uključene u hepatotoksičnost.

Objavljeno
2022/10/18
Broj časopisa
Vol. 72 Br. Suppl. 4 (2022): Arhiv za farmaciju - VIII Kongres farmaceuta Srbije sa međunarodnim učešćem
Rubrika
Poster prezentacije sekcije Toksikologija
Autori koji objavljuju u ovom časopisu pristaju na sledeće uslove:

  1. Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.

  2. Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.

  3. Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).