Trovanja adolescenata lekovima u toku pandemije COVID-19 na jugoistoku Srbije
Sažetak
Tokom pandemije COVID-19, širom sveta je primećen porast broja trovanja. Zbog brojnih promena u načinu života, adolescenti su bili izloženi različitim agensima, što je dovodilo do slučajnih i namernih trovanja. S obzirom da ne postoje epidemiološki podaci o ovoj važnoj temi na području jugoistočne Srbije, od velikoj je značaja utvrditi obrasce trovanja u ovoj populaciji, u cilja sprovođenja preventivnih aktivnosti. Retrospektivna studija preseka je sprovedena u Nišu, centru jugoistočne Srbije, na čijem području živi oko 2 miliona stanovnika. Korišćeni su podaci Zavoda za sudsku medicinu u Nišu, sakupljeni u periodu od marta 2020, do marta 2022. godine. Analizirani su sledeći podaci o slučajevima: pol, starost i lekovi koji su dokazani toksikološko-hemijskom analizom. Rezultati su statistički obrađeni programom SPSS 20. Od ukupnog broja trovanja lekovima opšte populacije (320 slučajeva), najveća prevalenca trovanja, u čak 80 slučajeva (25%) je zabeležena u kategoriji adolecenata (12-19 godina). Ovaj rezultat predstavlja značajan porast u poređenju sa rezultatima evulacije Vojnomedicinske akademije u Beogradu (9,7% intoksikacija lekovima maloletnika). Primećena su statistički predominantna trovanja devojčica (75%). Kombinovana trovanja lekovima su dokazana u 50% slučajeva. Benzodiazepini (45,24%) su dokazani u najvećem broju slučajeva (bromazepam i diazepam dominantno), a zatim analgetici (21,43%), antiepileptici (15,87%) i antidepresivi (7,93%). Broj trovanja lekovima, posebno benzodiazepinima u populaciji adolescenata, ukazuje na visok uticaj COVID-19 pandemije na mentalno zdravlje, posebno u ženskoj populaciji. Rezultati naglašavaju važnost mentalne nege i prevencije, pogotovu u specifičnim okolnostima pandemije.
Reference
Le Roux G, Sinno-Tellier S; French Poison Control Centre members, Descatha A. COVID-19: home poisoning throughout the containment period. Lancet Public Health. 2020;5(6):e314.
Annual report of the National poison control centre, Military Medical Academy Belgrade, 2018.
- Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
- Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.
- Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).