Svest o korišćenju veterinarskih lekova u regionu Sjenice kao potencijalnih zagađivača životne sredine

  • Marijana Ćurčić Univerzitet u Beogradu – Farmaceutski fakultet, Katedra za toksikologiju “Akademik Danilo Soldatović”
  • Rialda Ćatović Primevigilance
  • Tatjana Ćirović Apoteka Beograd
  • Nikola Stojilković MDPI
  • Aleksandra Buha Djordjević Univerzitet u Beogradu – Farmaceustki fakultet, Katedra za toksikologiju „Akademik Danilo Soldatović“
  • Evica Antonijević Miljaković Univerzitet u Beogradu – Farmaceustki fakultet, Katedra za toksikologiju „Akademik Danilo Soldatović“
  • Danijela Djukić-Ćosić Univerzitet u Beogradu – Farmaceustki fakultet, Katedra za toksikologiju „Akademik Danilo Soldatović“
  • Dragana Javorac Univerzitet u Beogradu – Farmaceustki fakultet, Katedra za toksikologiju „Akademik Danilo Soldatović“
  • Katarina Baralić Univerzitet u Beogradu – Farmaceustki fakultet, Katedra za toksikologiju „Akademik Danilo Soldatović“
  • Zorica Bulat Univerzitet u Beogradu – Farmaceustki fakultet, Katedra za toksikologiju „Akademik Danilo Soldatović“
  • Biljana Antonijević Univerzitet u Beogradu – Farmaceustki fakultet, Katedra za toksikologiju „Akademik Danilo Soldatović“

Sažetak


Veterinarski lekovi dospevaju u životnu sredinu najčešće usled neadekvatnog odlaganja otpada, ali i kao metaboliti iz organizma životinja. Cilj studije je bio procena nivoa svesti uzgajivača stoke o upotrebi veterinarskih lekova u regionu Sjenice sa ciljem procene potencijalne kontaminacije životne sredine. Za procenu nivoa svesti uzgajivača stoke korišćen je anketni upitnik. Pitanja iz upitnika su se odnosila na najčešće korišćene veterinarske lekove i korišćenje bez nadzora veterinara. Dobijeni podaci pokazuju da je nivo svestu uzgajivača stoke u regionu Sjenice nizak jer koriste veterinarske lekove bez nadzora veterinara. Najčešće koriste antibiotike, streptomicin i benzoil-penicilin, antihelmintik – abendazol i, iznenađujuće, koriste formaldehid za dezinfekciju prostorija za smeštaj životinja, pri čemu ga smatraju veterinarskim lekom. Zbog rasprostranjene upoutrebe veterinarskih lekova u regionu Sjenice od strane uzgajivača stoke, a bez kontrole veterinara preporučuje se monitoring streptomicina, benzoilpenicilina i abendazola kao i njihovih metabolita u životnoj sredini, zemljištu i vodi. Potrebno je preduzeti dodatne mere opreza da zbog niskog nivoa svesti ne bi došlo do izloženosti ljudi ovim veterinarskim lekovima i njihovim metabolitima naročito zbog neadekvatnog tretiranja stajnjaka i drugog otpada.

Reference

Bártíková, H., Podlipná, R., & Skálová, L. (2016). Veterinary drugs in the environment and their toxicity to plants. Chemosphere, 144, 2290-2301.

Boxall, A. B., Fogg, L. A., Blackwell, P. A., Blackwell, P., Kay, P., Pemberton, E. J., & Croxford, A. (2004). Veterinary medicines in the environment. Reviews of environmental contamination and toxicology, 1-91.

Objavljeno
2022/10/18
Broj časopisa
Vol. 72 Br. Suppl. 4 (2022): Arhiv za farmaciju - VIII Kongres farmaceuta Srbije sa međunarodnim učešćem
Rubrika
Poster prezentacije sekcije Toksikologija
Autori koji objavljuju u ovom časopisu pristaju na sledeće uslove:

  1. Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.

  2. Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.

  3. Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).