Značaj toksikološko-hemijske analize u razrešavanju smrti nepoznatog uzroka – prikaz slučaja

Sažetak

Pouzdano utvrđivanje uzroka smrti u forenzičkoj medicini vrši se uporednom analizom podataka o okolnostima slučaja, kliničkoj slici, obdukcionom nalazu i rezultata toksikološko-hemijske analize. Prezentovan je slučaj tro i po godišnje devojčice koja je iz punog zdravlja hospitalizovana nakon kraćeg perioda febrilnosti, agitacije i konvulzija. Uprkos adekvatnoj simptomatskoj terapiji (tiopental i fenobarbiton), smrt je nastupila ubrzo po prijemu u bolnicu, bez zaključka o mogućim razlozima za nastanak ovakvog patološkog stanja. Spoljašnjim obdukcionim nalazom nisu utvrđeni očigledni znaci nasilja, a unutrašnji nalaz je pokazao difuzna cerebralna tačkasta krvarenja, edem mozga i pluća, kao i prisustvo beličasto kašasto-praškastog sadržaja po zidovima želudačne sluznice. Patohistološkim nalazom su potvrđena cerebralna perivaskularna i tkivna krvarenja, uz evidentan otok mozga i pluća. Toksikloško-hemijskom analizom uzoraka lešnih tečnosti i tkiva, primenom tehnike gasno-masene hromatografije i tečne hromatografije sa plameno jonizujućim detektorom utvrđeno je prisustvo teofilina, aktivnog metabolita aminofilina, u koncentraciji od 83,64 mg/L (toksična koncentracija ˃ 20 mg/L), kao i  fenobarbitona i tiopentala u terapijskim koncentracijama. Zaključeno je da se radilo o nasilnoj smrti nastaloj usled trovanja aminofilinom. Istražnim radnjama utvrđeno je da je dete, u periodu bez nadzora starijih lica, zadesno konzumiralo peroralnim putem veći broj tableta aminofilina, a protiv roditelja je podignuta optužnica za zanemarivanje maloletnog lica. Značaj konkretnog slučaja se ogleda u činjenici da kompletan autopsijski nalaz može biti baziran isključivo na makroskopskom, mikroskopskom i toksikološko-hemijskom nalazu, kao neizostavnom segmentu u forenzičkom zaključivanju o uzroku smrti.