Uticaj različitih dijetarnih režima na imunitet
Sažetak
Iako se stručna javnost slaže da se odgovarajući unos nutrijenata može obezbediti dobro izbalansiranom ishranom, u opštoj populaciji su zastupljeni različiti režimi ishrane koji u potpunosti ne slede preporuke relevantnih tela. Sa druge strane, nutritivni status je u bliskoj vezi sa imunskim sistemom. Naime, nedovoljan kalorijski unos ili nedostatak nekog nutrijenta prvenstveno može dovesti do slabljenja imunskog odgovora. Važnu ulogu u funkciji imunskog sistema ima i gastrointestinalni trakt koji predstavlja mesto apsopcije nutrijenata, ali i imunološke odbrane organizma. Najčešći uzrok imunodeficijencije u svetu je pothranjenost. i to kod čak 50% stanovništva u zemljama trećeg sveta. Pothranjenost dovodi do poremećaja i urođenog i stečenog imunskog odgovora. Imajući u vidu ove činjenice, jasno se nameće zaključak da dugotrajni režimi smanjenog kalorijskog unosa mogu ispoljiti sličan efekat. Nutritivna imunologija je relativno mlada naučna disciplina koja se bavi ovom problematikom, a šezdesetih godina izlazi monografija Svetske zdravstvene organizacije na ovu temu. Sedamdesetih je uspostavljena jasna veza izmedju proteinske malnutricije i involucije limfoidnog tkiva, pa i timusa. Globalno, među najzastupljenijijim deficitima su deficit energetskog unosa, proteina, gvožđa, joda, vitamina A, D, cinka i kalcijuma, a procena je da je svaka treća osoba u svetu pogođena nekim od nutritivnih deficita. Dugotrajan prekomeran kalorijski unos kao i posledična gojaznost, takođe mogu ispoljiti imunokompromitujući efekat i to kroz inflamaciju, kao i hiperaktivaciju imunskog odgovora. Negativan efekat na imunski sistem mogu imati i veoma intenzivan fizički napor, kao i psihički stress, i različiti infektivni agensi.
- Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
- Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.
- Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).