Neautorizovane supstance u dijetetskim suplementima – primer minerala

Sažetak

Sa porastom popularnosti i brojnosti dijetetskih suplemenata na tržištu, raste i raznovrsnost i brojnost povezanih rizika po zdravlje. Ključni element sistema za bezbednost hrane je brz transfer informacija, koji se u Evropi realizuje kroz Rapid Alert System for Food and Feed (RASFF). Istorija RASFF zapisa čini bogatu bazu podataka o neprebrojnim opasnostima u hrani. Shodno navedenom, sprovedeno je automatsko pretraživanje RASFF baze prema sledećim kriterijumima: kategorija hrane “dijetetski suplementi”, kategorija opasnosti “sastav”, period 2011.-2021. godina. Podaci o različitim klasama supstanci, uključujući minerale i izvore minerala, su manuelno ekstrahovani i evaluirani u pogledu usaglašenosti sa zakonskom osnovom koja definiše minerale i izvore minerala koji se mogu koristiti u proizvodnji dijetetskih suplemenata. Zapisi su pokazali desetine upozorenja, a njihova raspodela po godinama je razotkrila oštar maksimum u 2014. godini, sa preko 30 upozorenja. Neusaglašenosti su bile približno ravnomerno raspodeljene među Mg, Cu, Zn, Cr, Mn, Mo, Se, B i V, dok su Ca, K i Fe bili znatno manje zastupljeni. Vredno je pomena da su za značajan broj suplemenata utvrđene višestruke neusaglašenosti, u smislu istovremenog prisustva više neautorizovanih izvora minerala. Analiza podataka o suplementima ukazala je na najverovatniji uzrok tako velikog broja upozorenja – u potpunosti su dominirali suplementi poreklom iz Sjedinjenih Američkih Država, dok su se evropske države pojavljivale samo sporadično. Zanemarivanje regulatornih razlika između država proizvođača i država na čijem tržištu suplementi treba da se prodaju vodi nedozvoljenoj praksi korišćenja neautorizovanih supstanci u dijetetskim suplementima, što je neophodno razrešiti u najboljem interesu potrošača.