Analiza farmakoterapijskog prisupa kod pacijenata obolelih od hipertireoze

Ana Đokić; Milena Đokić; Branislav Rovčanin; Branislava Medić Brkić

doi:10.5937/mp73-33395

Ana Đokić Medicinski fakultet u Beogradu
Milena Đokić Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu
Branislav Rovčanin Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu
Branislava Medić Brkić

DOI: https://doi.org/10.5937/mp73-33395

Ključne reči: hipertireoza, farmakoterapija, tiamazol, propiltiouracil, tiroidektomija

Sažetak

Uvod: Hipertireoza je stanje koje nastaje usled povećane sinteze tireoidnih hormona (T3,T4). U 90% slučajeva nastaje usled: Grejvsove bolesti, toksične polinodozne strume i toksičnog adenoma. Terapija hipertireoze može da bude medikamentna, primenom radioaktivnog joda ili hirurška. Osnovni antitireoidni lekovi pripadaju grupi tioamida (tiamazol i propiltiouracil).

Cilj rada: Cilj ovog rada bio je da se analizira preoperativni farmakoterapijski pristup sa upotrebom tri preparata, iz grupe tioamida (PTU® (propiltiouracil), Thyrozol® (tiamazol) i Tiastat® (tiamazol)), kod pacijenata obolelih od hipertireoze. Materijal i metode: Istraživanje je sprovedeno kao retrospektivna studija kojom su obuhvaćena 62 pacijenta starosne dobi od 18 do 84 godine, koji su se javili Centru za endokrinu hirurgiju KCS zbog operativnog rešavanja hipertireoze u periodu 2014.-2019.

Rezultati: Grejvsovu bolest imalo je 35,48%, polinodoznu toksičnu stumu 32,26%, a toksični adenom 32,26% pacijenata. Skoro polovina (45,16%) pacijenata koristila je Tiastat®, 29,03% PTU®, a 25,8% Thyrozol®. Najveći broj pacijenata obolelih od Grejvsove bolesti uzimao je preoperativno Tiastat®. U grupi obolelih od toksičnog adenoma, najveći broj je koristio PTU®, а u grupi obolelih od toksične polinodozne strume - Tiastat®. Lek PTU® najviše je korišćen u dozi 100 mg/dan, Tiastat® u dozi od 20 mg/dan, a Thyrozol® u dozi od 20 i 30 mg/dan. Totalna tiroidektomija je najčešće izvođena kod pacijenata na terapiji Tiastatom®, a hemitiroidektomija kod onih na terapiji PTU®.

Zaključak: Najveći broj pacijenata je preoperativno koristio Tiastat®.Uočeno je da postoji statistički značajna razlika (p˂0.05) u korišćenju pojedinačnih lekova u odnosu na dijagnozu, ukupnu dnevnu dozu leka, BMI i vrstu operativnog zahvata.

Ključne reči: hipertireoza, farmakoterapija, tiamazol, propiltiouracil, tiroidektomija.

Biografije autora

Milena Đokić, Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu

Student

Branislav Rovčanin , Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu

saradnik u nastavi

Branislava Medić Brkić

Docent

Reference

1. Havelka M. Endokrini sistem. In: Atanacković M. editors. Patologija. Beograd: Medicinski fakultet; 2015. p. 515-517.
2. Vanderpump MPJ. The epidemiology of thyroid disease. Br Med Bull. 2011. Sep;99(1):39–51.
3. Varagić V, Milošević M. Tireoidni hormoni i antitireoidni lekovi. In: Varagić V, Milošević M. editors. Farmakologija. dvadesettreće izdanje. Beograd. ELIT MEDICA; 2012. p. 475-477.
4. Tunbridge WM, Evered DC, Hall R, Appleton D, Brewis M, Clark F, et al. The spectrum of thyroid disease in a community: the Whickham survey. Clin Endocrinol (Oxf). 1977 Dec;7(6):481–93.
5. Vanderpump MP, Tunbridge WM, French JM, Appleton D, Bates D, Clark F, et al. The incidence of thyroid disorders in the community: a twenty-year follow-up of the Whickham Survey. Clin Endocrinol (Oxf). 1995 Jul;43(1):55–68.
6. Ministarstvo zdravlja Republike Srbije, Republička stručna komisija za izradu vodiča dobre kliničke prakse, Nacionalni vodič dobre kliničke prakse za poremećaj rada štitaste žlezde, [Online][pristup februar 2020] Available from: https://www.zdravlje.gov.rs/tekst/335903/nacionalni-vodici-dobre-klinicke-prakse.php
7. Panzer C, Beazley R, Braverman L. Rapid preoperative preparation for severe hyperthyroid Graves’ disease. J Clin Endocrinol Metab. 2004 May;89(5):2142–4.
8. Goichot B, Caron P, Landron F, Bouee S. Clinical presentation of hyperthyroidism in a large representative sample of outpatients in France: relationships with age, aetiology and hormonal parameters. Clin Endocrinol (Oxf). 2016 Mar;84(3):445–51.
9. Abraham-Nordling M, Bystrom K, Torring O, Lantz M, Berg G, Calissendorff J, et al. Incidence of hyperthyroidism in Sweden. Eur J Endocrinol. 2011 Dec;165(6):899–905.
10. Asvold BO, Bjoro T, Nilsen TIL, Vatten LJ. Tobacco smoking and thyroid function: a population-based study. Arch Intern Med. 2007 Jul;167(13):1428–32.
11. Rios-Prego M, Anibarro L, Sanshes-Sobrinno P. Relationship between thyroid dysfunction and body weight: a not so evident paradigm. Int J Gen Med. 2019 Aug;12: 299–304.
12. Boelaert K. Thyroid dysfunction in the elderly. Nat Rev Endocrinol. 2013 Apr;9(4):194–204.
13. Diez JJ. Hyperthyroidism in patients older than 55 years: an analysis of the etiology and management. Gerontology. 2003;49(5):316–23.
14. Agencija za lekove i medicinska sredstva Srbije. Sažetak karakteristika leka THYROZOL. [Online][pristup februar 2020] Available from: http://www.alims.gov.rs/download/smpc/3924-2008-12.pdf.
15. Agencija za lekove i medicinska sredstva Srbije. Sažetak karakteristika leka TIASTAT. [Online][pristup februar 2020] Available from: http://www.alims.gov.rs/download/smpc/1228-2008-12.pdf.
16. Agencija za lekove i medicinska sredstva Srbije. Sažetak karakteristika leka PTU. [Online][pristup februar 2020] Available from: http://www.alims.gov.rs/download/smpc/2631-2009-12.pdf.
17. DeGroot LJ, Mangklabruks A, McCormick M. Comparison of RA 131I treatment protocols for Graves’ disease. J Endocrinol Invest. 1990 Feb;13(2):111–8.
18. Bron LP, O’Brien CJ. Total thyroidectomy for clinically benign disease of the thyroid gland. Br J Surg. 2004 May;91(5):569–74.
19. Nair GC, C Babu MJ, Menon R, Jacob P. Preoperative Preparation of Hyperthyroidism for Thyroidectomy - Role of Supersaturated Iodine and Lithium Carbonate. 2018;22(3):392-396.
20. Fischli S, Lucchini B, Muller W, Slahor L, Henzen C. Rapid preoperative blockage of thyroid hormone production / secretion in patients with Graves’ disease. Swiss Med Wkly. 2016;146:w14243.
21. Ross D, Burch H, Cooper D, Greenlee C, Laurberg P, Maia AL et al. 2016 American Thyroid Association Guidelines for Diagnosis and Management of Hyperthyroidism and Other Causes of Thyrotoxicosis. 2016;26(10):1355-69.