PITANJE ENERGIJE I SAGLEDAVANJE NJENOG MESTA I ZNAČAJA U KLASIČNOJ I NEOKLASIČNOJ TEORIJI RASTA I RAZVOJA

  • Vladimir Kostić Univerzitet u Kosovskoj Mitrovici, Ekonomski fakultet
  • Ivana Vučić JP Transnafta, Pančevo
  • Jovana Majstorović Srpska asocijacija menadžera, Beograd
DOI: https://doi.org/10.5937/skolbiz2-19426
Ključne reči: neoclassical growth theory||, ||neoklasična teorija rasta, classical growth theory||, ||klasična teorija rasta, energy resources||, ||energetski resursi, economic development||, ||ekonomski razvoj, energy||, ||energija, Economic Growth||, ||ekonomski rast,

Sažetak


Energija je od ključne važnosti u svim procesima, uključujući i proces ekonomskog rasta. Proces ekonomskog rasta podrazumeva transformaciju sirovina u finalni proizvod, što per se znači upotrebu energije. U radu je učinjen osvrt na sagledavanje značaja energije za savremeni ekonomski razvoj i ukazano je na nužnost prelaska sa upotrebe neobnovljivih na korišćenje obnovljivih energetskih resursa. Konstatovana je nesporna povezanost ekonomskog rasta i potrošnje energije, ali i divergentni stavovi ekonomskih istraživača po pitanju kauzalnosti ekonomskog rasta i potrošnje energije, što je, pak, od krucijalnog značaja kod kreiranja energetskih politika pojedinih zemalja. Potvrđen je dominantan stav u ekonomskoj nauci po kome je energija u klasičnoj teoriji implicitno uključena u ekonomsku aktivnost preko zemlje kao ključnog faktora proizvodnje. Suprotno ovome, neoklasična ekonomska misao nije prepoznala energiju kao važan proizvodni činilac, što ujedno predstavlja jednu od njenih najizraženijih slabosti.

Biografije autora

Vladimir Kostić, Univerzitet u Kosovskoj Mitrovici, Ekonomski fakultet
Ivana Vučić, JP Transnafta, Pančevo
Jovana Majstorović, Srpska asocijacija menadžera, Beograd

Reference

Allen, R. (2009). The British industrial revolution in global perspective. Cambridge: Cambridge University Press.

Ang, B. (2006). Monitoring changes in economy-wide energy efficiency: from energy–GDP ratio to composite efficiency index. Energy Policy, 34(5), 574-582.

Alam, M. (2008). Bringing energy back into the economy, Department of Economics, Northeastern University, Boston, Working Paper.

Apergis, N., El-Montasser, G., Sekyere, E., Ajmi, A. N., & Gupta, R. (2014). Dutch disease effect of oil rents on agriculture value added in Middle East and North African (MENA) countries. Energy Economics, 45, 485-490.

Cleveland, C., & Constanza, R. (2008). Biophysical economics. In Cleveland, C. (Ed.), Encyclopedia of Earth, Environmental Information Coalition. Washington: National Council for Science and the Environment.

Caraiani, C., Lungu, C., & Dascălu, C. (2015). Energonsumption and GDP causality: A three-step analysis for emerging European countries. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 44, 198-210.

Cvetanović, S., & Despotović, D. (2014). Kapital, održivi razvoj i ekonomska politika. Niš, Republika Srbija: Filozofski fakultet Univerziteta u Nišu.

Cvetanović, S., Kostić, V., & Milačić, Lj. (2016). Evropska unija. Priština, Republika Srbija: Ekonomski fakultet.

Despotović, M. (2011). Obnovljivi izvori energije.

Kragujevac, Republika Srbija: Fakultet inženjerskih nauka.

Dragutinović, D., Filipović, M., & Cvetanović, S. (2016). Teorija ekonomskog rasta i razvoja. Beograd: Centar za izdavačku delatnost Ekonomskog fakulteta Univerziteta u Beogradu.

Erić, M. (2016). Ekonomski razvoj i energetska efikanost: modelovanje odnosa i meta-analiza (Doktorska disertacija). Beograd: Univerzitet Singidunum.

Hamilton, J. (2009). Causes and Consequences of the Oil Shock of 2007-08. National Bureau of Economic Research.

Imran, K., & Siddiqui, M. (2010). Energy Consumption and Economic Growth: A Case Study of Three SAARC Countries. European Journal of Social Sciences, 16(2), 206-213.

Jakovac, P., & Vlahinić Lenz, N. (2015). Uloga energije s aspekta ekonomske teorije, Ekonomski pregled, 66(6), 527-557.

Jovanović-Gavrilović, B., (2013). Privredni razvoj sa ljudskim likom. Beograd: Centar za izdavačku delatnost Ekonomskog fakulteta Univerziteta u Beogradu.

Kander, A., & Stern, D. (2014). Economic growth and the transition from traditional to modern energy in Sweden. Energy Economics, 46, 56-65.

Mandal, Š., Mihajlović Milanović, Z., & Nikolić, M. (2010). Ekonomika energetike: strategija, ekologija i održivi razvoj. Beograd: Centar za izdavačku delatnost Ekonomskog fakulteta Univerziteta u Beogradu.

Nafziger, E. (2012). Economic development. New York: Cambridge University Press.

Ockwell, D. (2008). Energy and economic growth: Grounding our understanding in physical reality. Energy Policy, 36(12), 4600-4604.

Saks, Dž. (2014). Doba održivog razvoja, Beograd: Centar za međunarodnu saradnju i održivi razvoj i Službeni glasnik.

Sredojević, D., Cvetanović, S., & Bošković, G. (2016). Technological Changes in Economic Growth Theory: Neoclassical, Endogenous, and Evolutionary-Institutional Approach. Economic Themes, 54(2), 177-194.

Stern, D. (2011). The role of energy in economic growth. Annals of the New York Academy of Sciences, 1219(1), 26-51.

Todaro, M., & Smith, S. (2015). Economic development. Boston: Pearson.

Vlahinić-Dizdarević, N., Žiković, S. (2011). Ekonomija energetskog sektora – izabrane teme. Rijeka: Ekonomski fakultet Sveučilišta u Rijeci.

Wrigley, E. (2010). Energy and the English Industrial Revolution. Cambridge University Press, Cambridge.

Objavljeno
2019/04/10
Broj časopisa
Br. 2 (2018): Škola biznisa
Rubrika
Pregledni članak
Autori koji objavljuju u ovom časopisu pristaju na sledeće uslove:

  1. Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.

  2. Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.

  3. Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).