ZNANJE KAO KOMPONENTA LJUDSKOG KAPITALA U MODELIMA EKONOMSKOG RASTA

  • Slobodan Ž Cvetanović Univerzitet u Nišu, Ekonomski fakultet
  • Danijela Z Despotović Univerzitet u Kragujevcu, Ekonomski fakultet
DOI: https://doi.org/10.5937/skolbiz1-5976
Ključne reči: HUMAN CAPITAL||, ||ljudski kapital, knowledge||, ||znanje, education||, ||obrazovanje, research and development||, ||istraživanje i razvoj, models of endogenous growth||, ||modeli endogenog rasta, knowledge spillover||, ||prelivanje znanja, non-decreasing yield||, ||neopadajući prinosi,

Sažetak


U radu se najpre objašnjava značaj kompleksa ljudskog kapitala i ulaganja u ljudski kapital u uslovima sveobuhvatne primene rezultata nauke u proizvodnom procesu. Potom se daje elementarna ekonomska analiza značaja eksplicitnog (explicite knowledge) i implicitnog znanja (tacit knowledge) za razvoj preduzeća i privreda. Nakon osvrta na ulogu pojedinih oblika istraživanja i razvoja u procesu stvaranja ekonomskih vrednosti, akcenat je stavljen na sagledavanje mesta znanja kao komponente ljudskog kapitala u modelima ekonomskog rasta. Istaknuto je da za razliku od neoklasičnih modela koji apostrofiraju važnost akumulacije fizičkog kapitala, u endogenim modelima najznačajniji izvor rasta je proces akumulacije znanja kao komponente ljudskog kapitala. Modeli endogenog rasta prepoznaju postojanje znanja koja nisu čisto javno dobro, odnosno znanja koja imaju status tržišnih dobara. To znači da neka znanja nisu u potpunosti dostupna svim tržišnim subjektima. Radi se o znanjima koja su zaštićena različitim oblicima intelektualnog vlasništva, ili su nedostupna potencijalno zainteresovanim subjektima za korišćenje. Takva znanja se mogu tretirati kao ravnopravni proizvodni faktor fizičkom kapitalu, koji ima odgovarajuću tržišnu strukturu.

Reference

Arrow, K. J. (1962). The Economic Implications of Learning by Doing. Review of Economic Studies, 29 (3), 155–173. doi:10.2307/2295952.

Becker, G. (1992). Investment in Human Capital: A Theoretical Analysis. Journal of Political Economy, 70 (2), 9–44.

Becker, G. (1993). Human Capital. University of Chicago Press.

Drucker, P. (1995). Postkapitalističko društvo. Beograd: Privredni pregled.

Freeman, C. (1985). The Economics of Industrial Innovations. Washington: The Brookings Institution.

Jones, C. I. (1995). R & D-Based Models of Economic Growth. Journal of Political Economy, 103 (4), 759–784. doi:10.1086/262002.

Meljancev, V. (2001). Informacionaja revoljucija – fenomen novoj ekonomiki. Mirovaja ekonomika i meždunarodnie otnošenija, 2, 3–10.

Preuzeto sa http://www.worldbank.org.

Romer, P. (1986). Increasing Returns and Long-Run Growth. Journal of Political Economy, 94, 1002–1037.

Romer, P. (1987). Growth Based on Increasing Returns Due to Specialization. American Economic Review, 77, 56–62.

Savvides, A., & Stengos, T. (2009). Human capital and economic growth. Stanford University Press.

Schultz, T. (1961). Investment in Human Capital. American Economic Review, 1, 1–15.

Objavljeno
2014/10/06
Broj časopisa
Br. 1 (2014): Škola biznisa
Rubrika
Originalni naučni članak
Autori koji objavljuju u ovom časopisu pristaju na sledeće uslove:

  1. Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.

  2. Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.

  3. Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) pre ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).