Znanje osoba sa oštećenjem vida i osoba tipične populacije o polno prenosivim bolestima
Sažetak
Uvod: Polno prenosive bolesti predstavljaju javno-zdravstveni, medicinski i socijalni problem. Nalaze se među pet najčešćih bolesti u svetu. Znanje o polno prenosivim bolestima, kao i zaštiti od njih predstavlja jednu od najznačajnijih metoda prevencije i zaštite seksualno-reproduktivnog zdravlja. Ciljevi: Glavni cilj rada bio je utvrđivanje znanja osoba sa oštećenjem vida o polno prenosivim bolestima. Ostali ciljevi su utvrđivanje razlika u znanju o polno prenosivim bolestima između osoba sa oštećenjem i bez oštećenja vida, kao i između ispitanika različitog pola, uzrasta i stepena obrazovanja. Metode: Istraživanjem je obuhvaćeno 50 ispitanika sa oštećenjem vida i 50 ispitanika bez oštećenja, ujednačenih prema polu, uzrastu i stepenu obrazovanja. Podaci su prikupljeni onlajn putem tokom maja 2020. godine i za te potrebe korišćen je Ilustrativni upitnik za ispitanike – anketa za mlade. Rezultati: Dobijeni rezultati pokazali su da postoji statistički značajna razlika između osoba sa oštećenjem i bez oštećenja vida u znanju o vrstama polno prenosivih bolesti. U poduzorku ispitanika sa oštećenjem vida postoje statistički značajne razlike u zavisnosti od pola ispitanika, ali ne postoje razlike u zavisnosti od uzrasta i stepena obrazovanja. Zaključak: Potrebno je posvetiti više pažnje osobama sa oštećenjem vida u području seksualno-reproduktivnog zdravlja kroz organizovanje edukacija i radionica radi povećanja znanja o ovoj temi.
Reference
Aragão, J. D. S., França, I. S. X. D., Coura, A. S., Medeiros, C. C. M., & Enders, B. C. (2016). Vulnerability associated with sexually transmitted infections in physically disabled people. Ciencia & Saude Coletiva, 21(10), 3143-3152. https://doi.org/10.1590/1413-812320152110.20062016
Araújo, A. K. F., de França, I. S. X., Coura, A. S., dos Santos, S. R., Ramos, A. P. A., & Pagliuca, L. M. F. (2015). Sociodemographic profile of blind people: Asociations with knowledge, attitude and practice about sexually transmitted infections. Revista da Rede de Enfermagem do Nordeste, 16(5), 738-745. https://doi.org/10.15253/2175-6783.2015000500016
Aval, Z. O, Rabieepoor, S., Avval, J. O., & Yas, A. (2019). The effect of education on blind women’s empowerment in reproductive health: A quasi-experimental survey. Maedica, 14(2), 121-125. https://doi.org/10.26574/maedica.2019.14.2.121
Barbosa, G. O. L., Wanderley, L. D., Rebouças, C. B. D. A., Oliveira, P. M. P. D., & Pagliuca, L. M. F. (2013). Development of assistive technology for the visually impaired: Use of the male condom. Revista da Escola de Enfermagem da USP, 47(5), 1158-1164. https://doi.org/10.1590/S0080-623420130000500021
Bezerra, C. P., & Pagliuca, L. M. (2010). A vivência da sexualidade por adolescentes portadoras de deficiência visual [The experience of sexuality by visually impaired adolescents]. Revista da Escola de Enfermagem da USP, 44(3), 578-583. https://doi.org/10.1590/s0080-62342010000300005
Bošnjak, K. Z., i Rakić, D. (2020). Seksualna aktivnost i zaštita reproduktivnog zdravlja studentkinja. Medicinski podmladak, 71(2), 34-38. https://doi.org/10.5937/mp71-22118
Cavalcante, L. D., Oliveira, G. O., Almeida, P. C., Rebouças, C. B., & Pagliuca, L. M. (2015). Tecnologia assistiva para mulheres com deficiência visual acerca do preservativo feminino: estudo de validação [Assistive technology for visually impaired women for use of the female condom: A validation study]. Revista da Escola de Enfermagem da USP, 49(1), 14-21. https://doi.org/10.1590/S0080-623420150000100002
Cleland, J. (2001). Illustrative Questionnaire for Interview-Surveys with People. In J. Cleland, R. Ingham, & N. Stone (Eds.), Asking young people about sexual and reproductive behaviors. Illustrative core instruments (pp. 3-56). World Health Organization.
Duckett, P. S., & Pratt, R. (2001). The researched opinions on research: Visually impaired people and visual impairment research. Disability & Society, 16(6), 815-835. https://doi.org/10.1080/09687590120083976
Eide, A. H., Schür, C., Ranchod, C., Rohleder, P., Swartz, L., & Schneider, M. (2011). Disabled persons’ knowledge of HIV prevention and access to health care prevention services in South Africa. AIDS care, 23(12), 1595-1601. https://doi.org/10.1080/09540121.2011.575119
França, I. S. X. D., Coura, A. S., Sousa, F. S. D., Aragão, J. D. S., Silva, A. F. R., & Santos, S. R. D. (2019). Aquisição de conhecimentos sobre saúde sexual por pessoas cegas: uma pesquisa-ação [Acquiring of knowledge about sexual health by blind people: an action research]. Revista Latino-Americana de Enfermagem, 27(1), 3163. https://doi.org/10.1590/1518-8345.3006.3163
Griffin-Shirley, N., Banda, D. R., Ajuwon, P. M., Cheon, J., Lee, J., Park, H. R., & Lyngdoh, S. N. (2017). A survey on the use of mobile applications for people who are visually impaired. Journal of Visual Impairment & Blindness, 111(4), 307-323. https://doi.org/10.1177%2F0145482X1711100402
Joshi, P. G., & Joshi, G. A. (2019). Study of the sexual and reproductive health of young women with visual impairment. International Journal of Reproduction, Contraception, Obstetrics and Gynecology, 8(12), 4926-4929. https://doi.org/10.18203/2320-1770.ijrcog20195346
Kassa, T. A., Luck, T., Birru, S. K., & Riedel-Heller, S. G. (2014). Sexuality and sexual reproductive health of disabled young people in Ethiopia. Sexually Transmitted Diseases, 41(10), 583-588. https://doi.org/10.1097/OLQ.0000000000000182
Kenyon, C., Buyze, J., & Colebunders, R. (2014). Classification of incidence and prevalence of certain sexually transmitted infections by world regions. International Journal of Infectious Diseases, 18, 73-80. https://doi.org/10.1016/j.ijid.2013.09.014
Milošević, J. (2018). Reproduktivno zdravlјe mladih u Srbiji – analiza stanja sa preporukama. Beogradska defektološka škola, 24(1), 101-125.
Munthali, A., Mvula, P., & Ali, S. (2004). Effective HIV/AIDS and reproductive health information to people with disabilities. University of Malawi – Centar for Social Research.
Nicolau, S. M., Schraiber, L. B., & Ayres, J. R. D. C. M. (2013). Mulheres com deficiência e sua dupla vulnerabilidade: contribuições para a construção da integralidade em saúde [Women with disabilities and their double vulnerability: Contributions for setting up comprehensive health care practices]. Ciência & Saúde Coletiva, 18, 863-872. https://doi.org/10.1590/S1413-81232013000300032
Obasi, M., Manortey, S., Kyei, K. A., Addo, M. K., Talboys, S., Gay, L., & Baiden, F. (2019). Sexual and reproductive health of adolescents in schools for people with disabilities. The Pan African Medical Journal, 33, Article 299. https://doi.org/10.11604/pamj.2019.33.299.18546
Ortoleva, S., & Lewis, H. (2012). Forgotten sisters – A report on violence against women with disabilities: An overview of its nature, scope, causes and consequences. Northweastern University School of Law Research Paper No. 104-2012.
Pagliuca, L. M. F., Cezario, K. G., & Mariano, M. R. (2009). A percepção de cegos e cegas diante das drogas [Blind men and women’perceptions of the use of illegal drugs]. Acta Paulista de Enfermagem, 22(4), 404-411. http://doi.org/10.1590/S0103-21002009000400009
Popov, M., Vojinov, S., Levakov, I., Grbić, D., Jeremić, D., & Popov, I. (2019). Risky sexual behavior and knowledge about sexually transmitted infections among the young people. Medicinski pregled, 72(9-10), 265-271. https://doi.org/10.2298/MPNS1910265P
Radošić, A. (2021). Javno zdravstveni značaj spolno prenosivih bolesti [završni rad, Univerzitet u Zagrebu]. Dabar. https://urn.nsk.hr/urn:nbn:hr:139:306296
Saulo, B., Walakira, E., & Darj, E. (2012). Access to healthcare for disabled persons. How are blind people reached by HIV services? Sexual & Reproductive Healthcare, 3(1), 49-53. https://doi.org/10.1016/j.srhc.2011.12.004
Sedlecki, K. (2001). Ponašanje i stavovi adolescenata relevantni za reproduktivno zdravlje. Stanovništvo, 39(1-4), 91-117. https://doi.org/10.2298/STNV0104091S
Sherrard, J., Wilson, J., Donders, G., Mendling, W., & Jensen, J. S. (2018). 2018 European (IUSTI/WHO) International Union against sexually transmitted infections (IUSTI) World Health Organisation (WHO) guideline on the management of vaginal discharge. International Journal of STD & AIDS, 29(13), 1258-1272. https://doi.org/10.1177%2F0956462418785451
Smoljan, M. (2017). Hepatitis C – terapijske mogućnosti [diplomski rad, Univerzitet u Zagrebu]. Dabar. https://urn.nsk.hr/urn:nbn:hr:163:486356
Sodelli, F. G., Gil, M., & Regen, M. (2014). Pessoas com deficiência, vulnerabilidade e HIV/AIDS: aproximações iniciais [People with disabilities, vulnerability and HIV/AIDS: Initial approach]. Revista Braslera de Tradução Visual, 17(17), 1-22.
Stekić, D., Jablan, B., Stanimirov, K., i Stojković, I. (2020). Izvori informisanja o reproduktivnom zdravlju osoba sa oštećenjem vida i osoba bez oštećenja vida. U M. Anđelković, i I. Sretenović (Ur.), Evaluacija efekata inkluzivnog obrazovanja u Republici Srbiji (str. 159-168). Univerzitet u Beogradu – Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju.
Telebak, D., Perazić, O., Babić, N., Paleksić, V., i Marković, M. (2013). Informisanost i stavovi adolescenata u pogledu reproduktivnog zdravlja u Republici Srpskoj. Acta Medica Medianae, 52(1), 9-15. https://doi.org/10.5633/amm.2013.0102s
World Health Organization. (2018). Report on global sexually transmited infection surveillance. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/277258/9789241565691-eng.pdf
Živanović, S., Bečanović, S., Džoganović, J., i Bogdanović, G. (2018). Znanja i stavovi srednjoškolaca o polno prenosivim bolestima. Sestrinski žurnal, 5(1), 5-10. https://doi.org/10.7251/SEZ0118005Z
Sva prava zadržana (c) 2022 Specijalna edukacija i rehabilitacija
Ovaj rad je pod Creative Commons Autorstvo-Deli pod istim uslovima 4.0 međunarodnom licencom.