Elektroprovodljiva vlakna u kaseticama bombi kojima je napadnut elektroenergetski sistem SR Jugoslavije 1999. godine

Ključne reči: kasetna bomba, elektroprovodljiva vlakna, energetski sistem, hemijska analiza, termohemijska analiza, silikat, aluminijum, ekološki uticaj, zemljište, smanjenje plodnosti, smanjenje prinosa, hemijski rat

Sažetak


Uvod/cilj: U radu je prikazan način funkcionisanja kasetne bombe CBU-102(V) 2/B, mase oko 340 kg, u kojoj se nalaze bombice sa elektroprovodljivim vlaknima kojima su onesposobljavana elektroenergetska postrojenja.

Metode: Izvršene su fizičke i hemijske analize vlakna. Za analizu vlakana korišćene su sledeće metode ispitivanja: binokularni mikroskop za određivanje debljine vlakna, kvalitativna XRF analiza urađena na spektrometru XRF-MiniPal i PANalytical. Cilj XRF analize bio je da se  kvalitativno detektuju prisutni elementi, što je potvrđeno i kvantitativnom hemijskom analizom.

Rezultati: Semikvantitativnom XRF analizom određen je sadržaj galijuma (0,007%), čiji je pik detektovan na spektru. Galijum-nitrid je materijal koji se može koristiti kao poluprovodnik. Hemijska analiza urađena je na atomsko-absorpcionom spektrofotometru Analyst 300, Perkin Elmer.

Zaključak: Na uređaju za diferencijalno-termijsku analizu i termogravimetriju (DTA/TG), NETZCH STA 409 EP (opseg rada 20‒1000°C), potvrđeno je da se radi o uzorku koji je oko 50% silikatnog porekla, netoksičnog karaktera, sa sadržajem teških metala u tragovima. Ostatak uzorka čini aluminijum čije prisustvo u zemljištu može da utiče na smanjenje plodnosti, što dovodi do smanjenja prinosa gajenih kultura.

Reference

Anđelković-Lukić, M. 2015. Darovi milosrdnog anđela - Ekološko razmatranje rata NATO protiv SR Jugoslavije, 2. dopunjeno izdanje. Novi Sad: Balkanija (in Serbian).

-Dveri srpske. 2009. Nato genocid. Dveri srpske, 10(41), pp.68-69 (in Serbian).

-Energy Agency of the Republic of Serbia. 2017. Document number: 312-3/2016-C-1, January 26, p.8. Belgrade: Energy Agency of the Republic of Serbia (in Serbian).

Fang, W., Shunshan, F., Wenxuan, W. & Fuwang, L. 2010. Analysis of action mechanism of graphite bombs and reaction method of power system. In: International Conference on Power System Technology (POWERCON 2010), Zhejiang, China, pp.1-6, October 24-28. Available at: https://doi.org/10.1109/POWERCON.2010.5666135

Jeler, G.E. & Roman, D. 2016. The Graphite Bomb: An Overview of its Basic Military Applications. Review of the Air Force Academy, 14(1), pp.13-18. Available at: https://doi.org/10.19062/1842-9238.2016.14.1.2.

Mrvić, V., Čakmak, D., Sikirić, B., Nikoloski, M., Delić, D., Belanović, S. & Beloica, J. 2012. Effect of acidification on the content of water-soluble aluminium in pseudogleys. Ratarstvo i povrtarstvo, 49(3), pp.257-262 (in Serbian). Available at: https://doi.org/10.5937/ratpov49-2293.

Rondeau, V., Commenges, D., Jacqmin-Gadda, H. & Dartigues, J-F. 2000. Relation between Aluminum Concentrations in Drinking Water and Alzheimer's Disease: An 8-year Follow-up Study. American Journal of Epidemiology, 152(1), pp.59-66. Available at: https://doi.org/10.1093/aje/152.1.59.

-Serbian Armed Forces (SAF). 1999. General Staff Archive. Belgrade: Serbian Armed Forces (SAF).

Objavljeno
2020/06/01
Rubrika
Originalni naučni radovi