Buka kao eksterni efekat saobraćaja i transporta
Sažetak
U radu su prikazani osnovni pojmovi i karakteristike eksternih efekata saobraćaja i transporta, sa težištem na uticaju saobraćajne buke, kao jednom od glavnih eksternih efekata saobraćaja u društvu danas. Navedeni su osnovni negativni uticaji saobraćajne buke na čovekove životne i društvene aktivnosti, kao i uzroci nastajanja povišenih nivoa buke od drumskog, železničkog i tramvajskog saobraćaja. Takođe, navedene su uobičajene mere koje se mogu primeniti kako bi se smanjio uticaj buke koja nastaje kao posledica odvijanja saobraćajnih i transportnih aktivnosti. Na kraju, načinjen je i kraći osvrt na trenutno stanje po pitanju uticaja saobraćajne buke u Republici Srbiji i Vojsci Srbije.
Reference
Agencija za zaštitu životne sredine. 2014. Izveštaj o stanju životne sredine u 2013. godini.Beograd.
Banković, Ž. 2010. Hibridna vozila.Niš: Elektronski fakultet, Univerzitet u Nišu.
Belojević, G., Ilić, Ž.J., Paunović, K., & Jakovljević, B. 2015. The relationship between exposure to traffic noise and resting blood pressure in children and adolescents from Belgrade. In: 10th European Congress and Exposition on Noise Control Engineering, Maastricht.
Bodin, T., Björk, J., Ardö, J., & Albin, M. 2015. Annoyance, sleep and concentration problems due to combined traffic noise and the benefit of quiet side. Int J Environ Res Public Health, 12(2), pp.1612-28. pmid:25642690
Bogojević, N., Tatić, B., & Petrović, Z. 2011. Buka saobraćaja. U Seminar o zaštiti od buke u urbanim sredinama.Kraljevo. 27. decembar.
Djercan, B., Bubalo-Zivkovic, M., Lukic, T., Pantelic, M., & Markovic, S. 2015. Road Traffic Noise Exposure in the City of Novi Sad: Trend Analysis and Possible Solutions. Polish Journal of Environmental Studies, 24(3), pp.977-986.
European Commission. 2015. Noise impacts on health. Science for Environment Policy, Brussels, 14.
European Commission. 1996. Green Paper: Future Noise Policy.Brussels.
European Commission Working Group 5. 2002. Inventory of noise mitigation methods.Brussels.
European Environment Agency. 2014. Noise in Europe. In Report No/2014.Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Evropska komisija. 2011. Bela knjiga, Plan za jedinstveno transportno područje - Na putu ka konkurentnom transportnom sistemu sa efikasnim iskorišćenjem resursa.Brisel.
Ganić, E.M., Netjasov, F., & Babić, O. 2015. Analysis of noise abatement measures on European airports. Applied Acoustics, 92, pp.115-123.
Gradski zavod za zaštitu zdravlja Beograd. 2002. Ekološki atlas Beograda.Beograd: Gradski zavod za zaštitu zdravlja.
Gradski zavod za javno zdravlje. 2013. Kvalitet životne sredine Grada Beograda u 2012. godini.Beograd: Sekretarijat za zaštitu životne sredine Gradske uprave Grada Beograda.
Institut za ispitivanje materijala a. d. 2015. Rezime završnog izveštaja br. LAV 4814/15.Beograd.
Institut za javno zdravlje Vojvodine. 2013. Izveštaj o realizaciji projekta "Procena uticaja buke na zdravlјe stanovništva Grada Novog Sada".Novi Sad: Institut za javno zdravlje Vojvodine.
Izveštaj o realizaciji G2G projekta za Srbiju, 2011, Smanjenje saobraćajne buke u Srbiji, Beograd.
Javno preduzeće Putevi Srbije. 2012. Priručnik za projektovanje puteva u Republici Srbiji.Beograd. Projekat rehabilitacije transporta, JP "Putevi Srbije".
Jokanović, I., & Kamel, H. 2014. Methods for estimation of external costs of transport. U Zbornik radova Građevinskog fakulteta.Subotica: Građevinski fakultet Subotica, Univerzitet u Novom Sadu.
Kaplanović, S. 2012. Internalizacija eksternih troškova u funkciji obezbeđenja održivog razvoja drumskog saobraćaja.Ekonomski fakultet Univerziteta u Beogradu.
Lakušić, S., Dragčević, V., & Rukavina, T. 2005. Mere za smanjenje buke od prometa u urbanim sredinama. Građevinar, 57(1), pp.1-9.
Official Journal of the European Communities, 2002. Directive/49/EC of European Parliament and of the Council releating to the assessment and management of environmental noise. Official Journal of the European Communities, Brussels, . L 189/12.
Pejčić Tarle, S., & Bojković, N. 2012. Beograd, Evropska politika održivog razvoja.Beograd: Saobraćajni fakultet Univerziteta u Beogradu.
Paffen, P., Schouten, L., Bouman, I.F., & Kamer, J. 2015. The effective planning of measures for noise abatement in relation to maintenance of roads. . In: 10th European Congress and Exposition on Noise Control Engineering, Maastricht.
Radosavljević, J.M., & Vukadinović, A.V. 2014. Fasadne konstrukcije i njihov uticaj na snižavanje nivoa saobraćajne buke. Tehnika, 69(6), pp.925-930.
Službeni glasnik Republike Srbije, 4/2008. Strategija razvoja železničkog, drumskog, vodnog, vazdušnog i intermodalnog transporta u Republici Srbiji od 2008. do 2015. godine. JP „Službeni glasnik“, Beograd.
Službeni glasnik Republike Srbije, 88/2010. Zakon o zaštiti buke u životnoj sredini. JP „Službeni glasnik“, Beograd..
Stojanović, V.. Komunalna buka kao faktor ugroržavanja kvaliteta rada. Retrieved from:
http://www.occush.vtsnis.edu.rs/knjiga_1_prezentacije/BZNR_1_Violeta_Stojanovic.pdf 2015 Sep 20.
Sygna, K., Aasvang, G.M., Aamodt, G., Oftedal, B., & Krog, N.H. 2014. Road traffic noise, sleep and mental health. Environmental Research, 131, pp.17-24.
Vukašinović, R. 2013. Problemi buke motora i motornih vozila. U Zbornik radova 2012/2013.Leposavić: Visoka tehnička škola strukovnih studija.
Wijnant, Y.H., & Hooghwerff, J. 2015. A model for diffracting elements to reduce traffic noise,. . U: 10th European Congress and Exposition on Noise Control Engineering, Maastricht.
Yamamoto, K. 2015. Japanese experience to reduce road traffic noise by barriers with noise reducing devices. . U: 10th European Congress and Exposition on Noise Control Engineering, Maastricht.
Zatežić, M., Mujić, & Biočanin, I. 2009. Saobraćaj i životna sredina u sistemu kvaliteta. . U: I International Conference "ECOLOGICAL SAFETY IN POST-MODERN ENVIRONMENT". Banja Luka.
Živković, D., Hrnjak, M., Basarić, G., & Pešić, N. 2000. Buka, infrazvuk i ultrazvuk kod helikoptera. Vojnotehnički glasnik/Military Technical Courier, 48(6), pp.566-576.
Vojnotehnički glasnik omogućava otvoreni pristup i, u skladu sa preporukom CEON-a, primenjuje Creative Commons odredbe o autorskim pravima:
Autori koji objavljuju u Vojnotehničkom glasniku pristaju na sledeće uslove:
- Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga Creative Commons licencom koja omogućava drugima da dele rad uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
- Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju rada objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je rad izvorno objavljen u ovom časopisu.
- Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni rad onlajn (npr. u institucionalnom repozitorijumu ili na svojim internet stranicama) pre i tokom postupka prijave priloga, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog rada (up. Efekat otvorenog pristupa).