RAD U JAVNOM INTERESU U PRAKSI KRIVIČNOPRAVNOG SISTEMA U REPUBLICI SRPSKOJ
Sažetak
Krivičnopravni sistem u Republici Srpskoj, egzistira kao samostalan pravni sistem unutar Bosne i Hercegovine. Do danas nije mnogo urađeno kada je u pitanju realizacija rada u javnom interesu u sudskoj praksi. Krivični zakonik Republike Srpske iz 2017. godine (KZ RS, 2017) taj rad propisuje kao alternativnu mjeru kojom bi se kaznili izvršioci krivičnih djela osuđeni na kaznu zatvora do jedne godine.
Međutim, iako član 70. Krivičnog zakonika Republike Srpske jasno propisuje rad u javnom interesu, potrebna je jača volja na strani zakonodavca Republike Srpske da podzakonskim aktom – pravilnikom, uredi način, oblik, te ostale parametre za realizaciju svega što je Krivičnim zakonikom propisano. To svakako zahtijeva i veće angažovanje Ministarstva pravde, zakonikom predviđenog kao rukovodioca sprovođenja ove alternativne mjere u praksi.
Sudovi u Republici Srpskoj rad u javnom interesu, tamo gdje bi i postojali zakonom propisani uslovi još ne izriču, iz razloga što, iako propisan Krivičnim zakonikom RS, nedostaje podzakonski propis koji će konkretnije riješiti način izvršenja navedene alternativne mjere, navesti sve državne organe sa jasnim zaduženjima i razraditi detaljno način izvođenja rada u javnom interesu kao rehabilitacijsku alternativnu mjeru. Na konferenciji za novinare u oktobru 2019. godine iz Ministarstva pravde Republike Srpske saopšteno je da je u fazi izrada navedenog pravilnika. Time bi se u skorijem vremenu moglo očekivati da se pravosnažno osuđenim licima kod nas omogući ova zakonom priznata mjera resocijalizacije. Osuđeno lice bi radom u korist društvene zajednice, u stalnoj interakciji sa njom izdržalo izrečenu kaznu, bolje shvatilo težinu svojih postupaka protivnih zakonu, zbog čega se i našlo u statusu osuđenog, te što kvalitetnije vratilo u društvo kao njegov ravnopravan član.
Reference
Babić, M., Marković I. (2005). Krivično pravo, Posebni dio. Banja Luka: Pravni fakultet, Univerzitet u Banjoj Luci.
Burrows, R. (2012). Rad za opće dobro na slobodi: evropska perspektiva, Komparativna analiza zakonskih okvira i primjene rada za opće dobro u pojedinim evropskim zemljama sa preporukama najboljih praksi. URL: https://ottrebinje.pravosudje.ba/vstv/faces/pdfservlet;jsessionid=92ad10ebc1336d83613c1b11f5cf0b69840232d1a764095d159d34d737acd669.e34TbxyRbNiRb40Lc3uPcheLbNmOe0?p_id_doc=27875. Posjećeno 28. 01. 2020.
Bih-Pravo.org. (2015). Rad za opće dobro na slobodi. URL: http://www.bih-pravo.org/rad-dobro-slobodi-t236.html. Posjećeno 24. 10. 2019.
Criminal Justice Act (2003). URL: http://www.legislation.gov.uk/ukpga/2003/44/contents. Posjećeno 28. 01. 2020.
Criminal Justice Act (2003). član 200. URL: http://www.legislation.gov.uk/ukpga/2003/44/contents. Posjećeno 28. 01. 2020.
Čarnić, D. (2017). Robija lakša od rada po kazni. URL: http://www.politika.rs/sr/clanak/387557/Robija-laksa-od-rada-po-kazni. Posjećeno 23. 10. 2019.
eBrcko.net. (2018). Brčko: Potpisan novi ugovor – umjesto zatvora rad za opšte dobro. URL: https://www.ebrcko.net/vijesti/vijesti-brcko/53755-brcko-potpisan-novi-ugovor-umjesto-zatvora-rad-za-opste-dobro. Posjećeno 23. 10. 2019.
Jovašević, D., Ikanović, V. (2012). Krivično pravo Republike Srpske, Opšti deo. Banja Luka: Panevropski univerzitet „Apeiron“, Banja Luka.
Krivični zakonik Republike Srpske. (2017). Službeni glasnik Republike Srpske. br. 64/17.
Krivični zakonik Republike Srpske. (2018). Službeni glasnik Republike Srpske. br. 104/18.
Krivični zakon Republike Srpske. (2003). Službeni glasnik Republike Srpske. br. 49/03.
Krivični zakon Federacije Bosne i Hercegovine. (2003). Službene novine Federacije Bosne i Hercegovine. br. 36/2003.
Krivični zakon Bosne i Hercegovine. (2003). Službeni glasnik Bosne i Hercegovine. br. 3/2003.
Krivični zakon Brčko distrikta Bosne i Hercegovine. (2003). Službeni glasnik Brčko distrikta BiH. br. 33/2013.
Krivični zakonik Srbije. (2005). Službeni glasnik Republike Srbije. br. 85/2005.
Krivični zakonik Crne Gore. (2003). Službeni list Republike Crne Gore. br. 70/2003.
Kazneni zakon Hrvatske. (2011). Narodne novine, br. 125/11.
Lazarević, Lj. (2000). Krivično pravo, Opšti deo. Beograd: Savremena administracija.
Narodna skupština Republike Srbije. Biblioteka Narodne skupštine. (2012). Alternativni način služenja zatvorske kazne. URL: http://www.parlament.gov.rs/narodna-skupstina-/organizacija-i-strucna-sluzba/biblioteka-narodne-skupstine.00.1506.html. Posjećeno 15. 10. 2019.
Narodna skupština Republike Srbije. Biblioteka Narodne skupštine. (2012). Alternativni načini služenja zatvorske kazne u Bosni i Hercegovini, Srbiji, Hrvatskoj i Crnoj Gori. URL: http://www.parlament.gov.rs/narodna-skupstina-/organizacija-i-strucna-sluzba/biblioteka-narodne-skupstine.00.1506.html. Posjećeno 15. 10. 2019.
Portalanalitika.me. (2019). Za pola godine 120 osuđenika radilo u javnom interesu. URL: https://portalanalitika.me/ clanak/341744/za-pola-godine-120 osudenikaradilo-u-javnom-interesu.html. Posjećeno: 22. 10. 2019.
Stevanović, Z. (2012), Zatvorski sistem u svetu. Beograd: Institut za kriminološka i sociološka istraživanja.
Spasojević, A., Janković, D., Kovačević, N., (2018). Podrška primjeni alternativnih sankcija i mjera u Srbiji. URL: https://chrisnetworkf.org/wpcontent/uploads/2019/03/Podr%c5%a1ka-primeni-alternativnih-sankcija-i-mera-u-Republici-Srbiji-Izve%c5%a1taj-i-preporuke.pdf. Posjećeno 24. 10. 2019.
Škorić, M., Kokić Puce, Z. (2009). Nova uloga rada za opće dobro na slobodi. Hrvatski ljetopis za kazneno pravo i praksu, 2/2009(16): 687-709.
Vasić, M. (2019). Amnestija u krivično-pravnom sistemu u Republici Srpskoj. 7. Međunarodni naučni skup, Nauka i praksa poslovnih studija, (str. 207-219). Banja Luka: Univerzitet za poslovne studije Banja Luka.
Vlada.rs.net. (2019). Osuđeni na kaznu zatvora kraće od godinu dana uskoro mogu zamijeniti radom u javnom interesu. URL: http://www.vladars.net/sr-SP-Cyrl/Vlada/Ministarstva/mpr/media/vijesti/Pages/Osu%C4%91eni-na-kazne-zatvora-do-godinu-uskoro-mogu-zamijeniti-radom-u-javnom-interesu.aspx. Posjećeno 15. 10. 2019.
Vladahbz.com. (2013). Pravilnik o izboru, načinu rada, odgovornosti, izobrazbi i evidenciji povjerenika za izvršenje kaznene sankcije rada za opće dobro na slobodi. URL: http://www.vladahbz.com/sadrzaj/dokumenti/ministarstvo-pravosuda-i-uprave/Propisi%20dodati%20u%202015.%20god/Pravilnik%20o%20izboru%20nacinu%20rada%20odgovornosti%20izobrazbi%20i%20evidenciji%20povjerenika%20za%20izvrsenje%20kaznene%20sankcije%20rada%20za%20opce%20dobro%20na%20slobodi.pdf. Posjećeno 22. 10. 2019.
Zakon o izvršenju uslovne osude i kazne rada u javnom interesu. (2014, 16. jul). URL: http://sudovi.me/files/L29zYmEvZG9jLzY2Ni5wZGY==.
Zakon o izvršenju vanzavodskih sankcija i mjera. (2018). URL: https://www.paragraf.rs/propisi/zakon_o_izvrsenju_vanzavodskih_sankcija_i_mera.html.
Zakon o izvršavanju rada za opće dobro na slobodi i uvjetne osude sa zaštitnim nadzorom u prekršajnom postupku. (2009, 19. jun). URL: https://www.zakon.hr/z/216/Zakon-o-izvr%C5%A1avanju-rada-za-op%C4%87e-dobro-na-slobodi-i-uvjetne-osude-za-za%C5%A1titnim-nadzorom-u-prekr%C5%A1ajnom-postupku.
Zakon o izvršenju krivičnih i prekršajnih sankcija Republike Srpske. (2018). Službeni glasnik Republike Srpske. br. 63/18.
Zakon o izvršenju krivičnih i prekršajnih sankcija Republike Srpske. (2018). Službeni glasnik Republike Srpske. br. 63/18, član 220. stav 6.
Sva prava zadržana (c) 2019 POLITEIA
Ovaj rad je pod Creative Commons Autorstvo 4.0 međunarodnom licencom.
Autori koji objavljuju u ovom časopisu pristaju na sljedeće uslove:- Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dijele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.
- Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.
- Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) prije ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmjeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).