Termografsko ispitivanje energetske efikasnosti zgrade vojnog muzeja

  • Slavica S. Ristić iNSTITUT GOŠA, BEOGRAD
  • Suzana R. Polić-Radovanović Central Institute for conservation, Terazije 10,Belgrade
  • Bore V. Jegdić Institute Gosa, Milana Rakica 35, Belgrade
Ključne reči: thermography||, ||termografija, wetting||, ||vlaženje, museums||, ||muzej, Military||, ||vojni, insulator||, ||izolator, energy efficiency of||, ||energetska efikasnost, buildings||, ||zgrade, artifacts||, ||artefakti,

Sažetak


Infracrvena termografija, kao dijagnostička tehnika, služi za ispitivanje energetske efikasnosti zgrada i unutrašnjih mikroklimatskih uslova. Korišćena je za otkrivanje nepravilnosti toplotnih karakteristika zgrade Vojnog muzeja u Beogradu, s ciljem da se pronađu nepravilnosti ili nedostaci, kao što su vlažni materijali, šupljine, oštećenja ili nedostatak toplotne izolacije,. Ova ispitivanja su veoma važna za preventivno održavanje zgrade, kao i za sprečavanje nepovoljnih uticaja iz okruženja na objekte istorijskog i kulturnog nasleđa, koji izazivaju oštećenja na strukturi i materijalu i dovode do nagomilavanja štetnih zagađivača na objektima koji su smešteni u muzejskim depoima ili izloženi u galerijama. Na primer, vlaga i promenljivi temperaturni uslovi glavni su uzroci pojave i razvoja korozije u zgradama od istorijskog značaja i muzejskim eksponatima. Ovaj rad prikazuje rezultate termografskih ispitivanja zgrade Vojnog muzeja, gde se nalaze veoma značajni metalni eksponati. Rezultati pokazuju da postoji veoma loša toplotna izolacija, vlaga u zidovima i slaba energetska efikasnost.

 

Infracrvena termografija je tehnika ispitivanja bez razaranja, koja je postala veoma značajna za ispitivanje karakteristika elemenata građevinskih objekata, defekata i vlage u strukturi. Ovom tehnikom proverava se kvalitet zaptivanja i termičke izolacije i određuje energetska efikasnost.

Infracrvena termografija je veoma značajna za beskontaktno ispitivanje u mnogim oblastima nauke, u industriji, biologiji i medicini, u vojnim aplikacijama, u zaštiti kulturne baštine itd. Termogarfija je idealna kao tehnika za monitoring različitih procesa i postrojenja, kao i za ispitivanje energetske efikasnosti zgrada. Napredak tehnologije izrade termogarfskih kamera doprineo je, u velikoj meri, efikasnijoj primeni ove tehnike. Danas su IC kamere portabl instumenti sa visokom rezolucijom, koji mogu veoma brzo i precizno da snime i reprodukuju temperaturnu sliku ispitivanog objekta.

Problemi vezani za degradaciju i oštećenja materijla u građevinarstvu povezani su sa prisustvom vlage u zidovima. Ovaj problem je od posebnog zanačaja za objekte koji predstavljaju kulturnu baštinu ili se koriste za čuvanje i prikazivanje predmeta kulturne baštine.

U ovom radu prikazani su rezultati termografskih ispitivanja Vojnog muzeja na Kalemegdanu u Beogradu. Ovaj muzej je od posebnog značaja za očuvanje istorijske i kulturne baštine, jer u svojoj zbirci sadrži više hiljada primeraka naoružanja od neolita do najsavremenijih modela, zbirku zastava, fotogarfija i dokumenata.

Blizina Dunava i visok nivo podzemnih voda predstavljaju konstantnu opasnost da se vlaga u zgradi muzeja poveća i ošteti muzejske eksponate plavljenjem ili pojavom korozije. Zbog toga je neophodan kontinuirani monitoring zgrade muzeja. Analiza rezultata termografskih ispitivanja zgrade Vojnog muzeja koji su, pre svega, fokusirani na ispitivanje prisustva vlage u depoima i galerijama, pokazala je da postoji realna opasnost od oštećenja zgrade i eksponata. Vlaga je otkrivena u prostorijama biblioteke, depou naoružanja, depou sa zbirkom starih metalnih eksponata, sa zbirkom darova, u depou sa zbirkom neolitskog naoružanja, kao i u radionici za konzervaciju metalnih eksponata. Kapilarna vlaga je prisutna u kazamatima, a u depoima i kancelarijama u potkrovlju postoji curenje kroz oštećenja na krovu i spoju zidova. Na više mesta snimljeni su termički mostovi (betonske grede), koji su potencijalna mesta za kondenzaciju vlage iz vazduha i za gubitak toplote u promenljivim zimskim uslovima. Slaba termička izolacija  snimljena je u nekoliko kancelarija, depou sa zbirkom neolitskog naoružanja, depou sa zbirkom fotografija i još u nekoliko prostorija.

Termografska snimanja izvršena su dva puta, u različitim atmosferskim uslovima i dobijeni rezultati ukazuju na slabu energetsku efikasnost zgrade Vojnog muzeja i opasnost od oštećenja muzejskih eksponata zbog prisustva vlage u depoima i galerijama.

 

 

Reference

Agema AB, Infrared systems, User manual for installation and operation of Thermovision®900, Stockholm, electronic series 1993. New York: McGraw-Hill book company.

Avdelidis, N.P., & Moropoulou, A. 2004. Review paper: Applications of infrared thermography for the investigation of historic structures. Journal of Cultural Heritage, 5, pp. 119-127.

Bosiljkov, V., Uranjek, M., Ţarnić, R., & Bokan-Bosiljkov, V. 2010. An integrated diagnostic approach for the assessment of historic masonry structures. Journal of Cultural Heritage, 1, pp. 239-249.

Ceteras, N., & Wood, S. 2006. Infrared Thermography and Water Damage Assessment. In: Infra Motion, Proceedings, ITC 115 A.

Flir Systems, 2011. FLIR T-Series. The ultimate IR handbook for R&D professionals. Retrieved from http://www.flir.com/l/5392/2012-01-03/34OXW.

Grinzato, E., Bressan, C., Marinetti, S., Bison, P.G., & Bonacina, C. 2002. Monitoring of the Scrovegni Chapel by IR thermography: Giotto at infrared. Infrared Physics & Technology, 43, pp. 165-169.

Hain, M., Bartl, J., & Jacko, V., 2005. The use of infrared radiation in measurement and non-destructive testing.Measurement Science Review, 5(3), pp.10-14.

Imposa, S. 2010. Infrared thermography and Georadar techniques applied to the 'Sala delle Nicchie' (Niches Hall) of Palazzo Pitti, Florence (Italy). Journal of Cultural Heritage, 11, pp. 259-264.

Jegdić, B., Polić-Radovanović, S., Ristić, S., & Alil, A. 2011. Corrosion processes, nature and composition of corrosion products on iron artefacts of weaponry. Scientific Technical Review, 61(2), pp.50-56.

Jegdić, B.V., Ristić, S.S., & Polić-Radovanović, S.R. 2012. Corrosion and conservation of weapons and military equipment. Vojnotehnički glasnik, 60(1), pp.169-182.

Kittel, C., & Kroemer, H. 1980. Thermal physics.New York: W.H. Freeman and Company.

Kutin, M., Ristić, S., Burzić, Z., & Puharić, M. 2010. Testing the tensile features of steel specimens by thermography and conventional methods. Scientific Technical Review, 60(1), pp. 66-70.

Litos, P., Honner, M., & Kunes, J. 2004. University of West Bohemia: Thermography applications in technology research. Infra Mation Proceedings ITC.

Maierhofer, C., & Roellig, M. 2009. Active thermography for the characterization of surfaces and interfaces of historic masonry structures. NDTCE09, non-destructive testing in civil engineering, Nantes, France, Jun 30th - July 3rd.In: NDTCE09, non-destructive testing in civil engineering, Jun 30th - July 3rd, Nantes, France.

Maldague, X.P.V., & Moore, P.O., 2001. Non Destructive Testing Handbook- Vol. 3 Infrared and thermal testing.American Society for Nondestructive Testing.

Poli, T., et al., 2007. A portable NMR device for the evaluation of water presence in building materials. Journal of Cultural Heritage, 8, pp.134-140.

Polić-Radovanović, R.S., Ristić, S., Jegdić, B., & Nikolić, Z. 2010. Metodološki i tehnički aspekti primene novih tehnika u zaštiti kulturne baštine.Beograd: Institut 'Goša'.

Polić-Radovanović, S. 2010. Research unfavorable environmental impact to the cultural heritage in light of international heritological practice. In: International Scientific Conference on Environment and biodiversity, Ecologica, Beograd., p.161.

Polić-Radovanović, S., Ristić, S., Popović-Živanović, M., & Jegdić, B. 2011. Thermographic diagnosis of objects to cultural heritage protection. Tehnička dijagnostika, 10(2), pp.33-40. Retrieved from http://scindeks.ceon.rs/article.aspx?artid=1451-19751102033P0.

Ristić, S., & Polić-Radovanović, S. 2009. Muzejski metalni eksponati u promenljivim temperaturnim uslovima-Vojni muzej u Beogradu.Beograd: Institut Goša. Studija.

Ristić, S., Polić-Radovanović, S., Jegdić, B., Ristić, R., & Radojković, B. 2012. Moisture Mapping of Aeronautrical Museum Depot and Galleries by IR Thermography. Scientific Technical Review, 62(2), pp.84-90.

Švaić, S., & Boras, I. 2006. Ic termografija-primjena kod očuvanja kulturne baštine.Zagreb: Fakultet strojarstva i brodogradnje.

Thermography Level I, Course Manual 2006. Stockholm: Infrared Training Publ No1 560 093 D.

Titman, D. 2001. Applications of thermography in non-destructive testing of structures. Journal of NDT & E International, 34, pp. 149-154.

Vavilov, A. 2010. A Pessimistic View of the Energy Auditing of Building Structures with the Use of Infrared Thermography. Russian Journal of Nondestructive Testing, 46(12), pp.906-910.

http://www.muzej.mod.gov.rs /webcms/smarty/478_kprint-page_len/index.html (visited 15.10.2012)

Objavljeno
2013/06/11
Rubrika
Stručni radovi