FENOMENOLOŠKO RAZUMEVANJE M. VEBEROVOG POSTULATA SUBJEKTIVNOG TUMAČENJA U DELU A. ŠICA

  • Snežana S. Popić Univerzitet u Prištini sa privremenim sedištem u Kosovskoj Mitrovici, Filozofski fakultet, Katedra za sociologiju
DOI: https://doi.org/10.5937/politeia0-29395
Ključne reči: Maks Veber, Alfred Šic, subjektivno tumačenje, delanje, fenomenologija

Sažetak


Maks Veber je, kao utemelјivač razumevajuće sociologije, ostavio bitan uticaj na fenomenološku, odnosno refleksivnu sociologiju. Nјegov koncept razumevanja (Verstehen) dobija modifikovanu ulogu u sociološkim teorijsko-metodološkim pravcima nastalim tokom dvadesetog veka. Razumevanje predstavlјa ne samo metodološki postupak tumačenja društvene stvarnosti, već uslov njene intersubjektivnosti kao posebna iskustvena forma. Stoga se u ovom radu problematizuju teorijske sheme i metodološke strategije Maksa Vebera i Alfreda Šica sa centralnom pažnjom na upotrebi postulata subjektivnog tumačenja. Ovaj postulat u okviru fenomenološkog sociološkog modela predstavlјen je, pre svega, u značenju opšteg principa konstruisanja tipova toka-delanja, odnosno tipizacija neophodnih za društveno usklađivanje aktera u zdravorazumskom svetu. Kako je model naučnih konstrukata zasnovan na modelu zdravorazumskih konstrukata kao konstrukata prvog reda, ovaj postulat dobija svoje središnje mesto i u metodološkom značenju, kao jedna od tri moguće forme – iskustvene, epistemološke i metodološke. Na tragu svega analiziranog, ukazano je i na specifičnost fenomenološkog poimanja koncepta delanja.

Biografija autora

Snežana S. Popić, Univerzitet u Prištini sa privremenim sedištem u Kosovskoj Mitrovici, Filozofski fakultet, Katedra za sociologiju
Teaching Assistant

Reference

Berger, P. i Luckmann, N. (1992). Socijalna konstrukcija zbilje. Zagreb: Naprijed.

Bodlović, P. (2011). Elementarne odrednice svijesti kod fenomenologa i simboličkih interakcionista. Amalgam (5): 53‒66.

Диркем, Е. (1982). Елементарни облици религијског живота. Београд: Просвета.

Gerc, K. (1998). Tumačenje kultura. (II) Beograd: Biblioteka XX vek, Čigoja štampa.

Gordić, A. (2003). Filosofija i nauka kod poznog Huserla u radovima Zagorke Mićić. Theoria 46 (1‒4): 47‒58.

Jenkins, R. (2008). Social identity. London and New York: Routledge.

Marx, W. (2005). Fenomenologija Edmunda Husserla. Zagreb: Naklada Breza.

Opalić, P. (1996). Teorijske osnove psihoanalitičko-fenomenološkog shvatanja kolektivno iracionalnog. Sociološki pregled XXX (1): 65‒76.

Pavić, Ž. (1994). Fenomenologija i sociologija – Uvod u ’refleksivnu sociologiju’. Društvena istraživanja, Zagreb, 10‒11, 3 (2‒3): 279‒295.

Petrović, J. (2014). Beleška o tzv. novoj francuskoj sociologiji i njenim metodološkim konsekvencama – osvrt na najvažnija pitanja. U D. B. Đorđević i J. Petrović (prir.), Proučavanje društvenih pojava (str. 213‒222). Niš: Univerzitet u Nišu – Filozofski fakultet, Mašinski fakultet.

Prole, D. (2017). Povratak prirodnog stava? Schmitzovo čitanje Husserla. Filozofska istraživanja 147 God. 37 (sv. 3): 423‒434.

Risteski, A. (2016). Drugi u Huserlovoj i Šicovoj fenomenologiji. U A. Ratković (ur.), Percepcije Drugog kao drugačijeg (str. 49‒56). Zbornik radova sa II interdisciplinarnog studentskog skupa Karlovački dani slobodne misli. Knj. II. Sremski Karlovci: Centar za afirmaciju slobodne misli.

Spasić, I. (2004). Sociologije svakodnevnog života. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.

Šic, A. (2012). Problem društvene stvarnosti. Novi Sad: Mediterran Publishing.

Uzelac, M. (2009a). Fenomenologija kao misaoni stav i methodos. Predavanje održano na Filozofskom fakultetu u Beogradu. URL: http://www.uzelac.eu/Predavanja/07UzelacMFenomenologijaKaoMisaoniStav.pdf

Uzelac, M. (2009b). Fenomenologija. Novi Sad: Veris

Veber, M. (1976). Privreda i društvo, Tom prvi. Beograd: Prosveta.

Hall, J. (1977). Alfred Schutz, His Critics, and Applied Phenomenology. Cultural Hermeneutics Vol 4 (3): 265‒179. doi.org/10.1177/019145377700400303

Hall, J. (1981). Max Weber’s Methodological Strategy and Comparative Lifeworld Phenomenology. Human Studies (4): 131‒143.

Giddens, A. (1993). New Rules of Sociological Methods. Stanford: Stanford University Press.

Objavljeno
2021/05/19
Broj časopisa
Br. 20 (10)
Rubrika
Pregledni naučni članak
Autori koji objavljuju u ovom časopisu pristaju na sljedeće uslove:

  1. Autori zadržavaju autorska prava i pružaju časopisu pravo prvog objavljivanja rada i licenciraju ga "Creative Commons Attribution licencom" koja omogućava drugima da dijele rad, uz uslov navođenja autorstva i izvornog objavljivanja u ovom časopisu.

  2. Autori mogu izraditi zasebne, ugovorne aranžmane za neekskluzivnu distribuciju članka objavljenog u časopisu (npr. postavljanje u institucionalni repozitorijum ili objavljivanje u knjizi), uz navođenje da je članak izvorno objavljen u ovom časopisu.

  3. Autorima je dozvoljeno i podstiču se da postave objavljeni članak onlajn (npr. u institucionalni repozitorijum ili na svoju internet stranicu) prije ili tokom postupka prijave rukopisa, s obzirom da takav postupak može voditi produktivnoj razmjeni ideja i ranijoj i većoj citiranosti objavljenog članka (Vidi Efekti otvorenog pristupa).